Chiều 4/11, sau khi làm việc tại Hội trường, nghe Tổng Bí thư Tô Lâm trao đổi thông tin về một số điểm mới và những định hướng quan trọng trong dự thảo văn kiện trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng; Quốc hội tiến hành “trọng trách đặc biệt”- thảo luận ở Tổ về dự thảo Văn kiện trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.
Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tham gia thảo luận tại Tổ 11 gồm Đoàn ĐBQH Thành phố Cần Thơ và Đoàn ĐBQH tỉnh Điện Biên.
Quang cảnh phiên thảo luận. Ảnh: Lâm Hiển
Đoàn kết là “điểm tựa” quan trọng của dân tộc trong mọi giai đoạn
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đánh giá cao việc Quốc hội thảo luận ở Tổ về dự thảo Văn kiện trình Đại hội lần thứ XIV của Đảng; cho rằng, cách làm này rất phù hợp, hiệu quả, mang tính tập trung, dân chủ, tạo điều kiện để nhiều đại biểu Quốc hội đóng góp ý kiến, đồng thời nâng cao chất lượng đóng góp ý kiến. Chia sẻ thêm các vấn đề cụ thể trong Dự thảo Văn kiện mà các đại biểu quan tâm, Thủ tướng đã lý giải vì sao vấn đề Đại đoàn kết toàn dân tộc luôn được đặt ra trong Văn kiện Đại hội.
Thủ tướng nhấn mạnh, Đại đoàn kết là “điểm tựa” rất quan trọng của dân tộc chúng ta. Có đoàn kết mới có sức mạnh, như Bác Hồ nói: Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết/ Thành công, thành công, đại thành công. Nêu rõ như vậy, Thủ tướng cho biết, đoàn kết được hiểu theo nghĩa rất rộng: đoàn kết toàn dân tộc, đoàn kết toàn Đảng, toàn dân, đoàn kết trong xã hội, đoàn kết trong nước, đoàn kết quốc tế...
Theo Thủ tướng, Đại đoàn kết ở mỗi giai đoạn cách mạng lại có những đặc trưng, đặc thù khác nhau. Nhưng tựu chung lại đoàn kết là để phục vụ lợi ích của quốc gia, của dân tộc, của đất nước. Đoàn kết tạo nên sức mạnh, nếu không có đoàn kết thì sẽ không có sức mạnh.
Thủ tướng chia sẻ, tại các Hội nghị quốc tế, khi Việt Nam chia sẻ về tinh thần đoàn kết đều được bạn bè các nước rất ủng hộ. “Trong khu vực, chúng ta phải đoàn kết mới có sức mạnh. Đoàn kết, đề cao chủ nghĩa đa phương, nhấn mạnh hợp tác quốc tế. Có đoàn kết mới có hợp tác, có đoàn kết mới có sức mạnh, có hợp tác mới có lợi ích. Có đoàn kết, có hợp tác mới có đối thoại chứ không đối đầu. Có đối thoại mới củng cố được niềm tin, giúp chúng ta hiểu nhau hơn”, Thủ tướng khẳng định.
Tạo cơ chế cho nhà nước đồng hành, doanh nghiệp tiên phong
Về vấn đề hạ tầng chiến lược, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, đây là một trong ba đột phá chiến lược quan trọng. Nhiệm kỳ này, chúng ta cũng chi cho đầu tư cho phát triển tăng 55% so với nhiệm kỳ trước. Hạ tầng chiến lược liên quan đến giao thông, liên quan đến năng lượng, liên quan đến chống biến đổi khí hậu, liên quan đến y tế, giáo dục, văn hóa, thể thao… “Đây là những vấn đề chúng ta đang phải làm rất tích cực”, Thủ tướng nói.
Nêu ví dụ về hạ tầng về giao thông, Thủ tướng cho biết, hiện đang phải dành nguồn lực hoàn thiện hệ thống đường cao tốc, hệ thống đường bộ trong đó có cao tốc Bắc - Nam, các tuyến trục Đông – Tây kết nối với các vùng… Thủ tướng nêu rõ, hiện nay đã phân cấp từng bước làm hệ thống đường cao tốc, vừa qua giao cho các địa phương làm “rất tốt, tiến độ rất nhanh”. Trung ương chủ trì về quy hoạch, thiết kế, vốn đầu tư và tiêu chuẩn kỹ thuật, thi công, giám sát…các địa phương nơi tuyến đi qua sẽ phối hợp giải phóng mặt bằng, tái định cư và bố trí quỹ đất, theo tinh thần Quốc hội đã cho phép, địa phương phải có trách nhiệm đóng góp phần việc thuộc phạm vi quản lý. Theo Thủ tướng, vừa qua việc chuyển đổi, giao vai trò chủ đầu tư các dự án từ bộ sang địa phương là bước chuyển quan trọng góp phần phát triển hạ tầng.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu tại Tổ. Ảnh Lâm Hiển
Tương tự như vậy, sắp tới triển khai hệ thống đường sắt cao tốc Bắc - Nam, Thủ tướng nêu rõ, cần phân ra những gì trung ương làm, phần gì địa phương làm. “Hạ tầng ở đây không phải chỉ có Nhà nước mà phải kết hợp Trung ương và địa phương, Nhà nước và tư nhân, vừa vốn nhà nước, vừa vốn tư nhân, vốn hợp tác công tư chúng ta mới phát triển được hạ tầng. Tư tưởng mới là như thế: Đảng lãnh đạo, Nhà nước kiến tạo, Doanh nghiệp tiên phong, công tư đồng hành, đất nước giàu mạnh, Nhân dân hạnh phúc”. Nhấn mạnh như vậy, Thủ tướng nêu rõ, hạ tầng đòi hỏi đầu tư rất lớn, phải có cơ chế để huy động nguồn lực nếu không sẽ không làm nổi. Chính vì vậy, vừa rồi phải tăng cường phân cấp phân quyền, đi đôi với phân bổ nguồn lực và tăng cường giám sát, kiểm tra để nâng cao năng lực thực thi của cấp dưới mình phân cấp, phân quyền. Thủ tướng cũng cho rằng, sau khi làm các công trình lớn phải rút kinh nghiệm, tính tới hướng chuyển giao công nghệ.
Thủ tướng nêu rõ, hạ tầng đường sắt, đường bộ, đường hàng không cũng rất quan trọng. Phát triển hàng không phải có các sân bay, hình thành các hãng hàng không tự quản lý, tự cạnh tranh, tự phát triển. “Nếu không có cạnh tranh, chỉ có một hãng hàng không thì người dân không được hưởng giá rẻ như hiện nay, phải tạo cơ chế đồng hành, doanh nghiệp tiên phong”, Thủ tướng nói.
Tư duy xây dựng pháp luật để kiến tạo phát triển, bám sát thực tiễn
Đối với xây dựng pháp luật, Thủ tướng nêu rõ, pháp luật phải vừa là động lực vừa là nguồn lực và sức cạnh tranh của nền kinh tế. Phải chuyển đổi trạng thái xây dựng pháp luật, không phải chỉ tập trung vào quản lý mà tư duy xây dựng pháp luật cũng như cách tiếp cận phải thay đổi. Tư duy pháp luật phải đi từ thực tiễn, bám sát thực tiễn, tôn trọng thực tiễn, lấy thực tiễn làm thước đo. “Đây là tư duy không mới nhưng phải làm mới lại nó”, Thủ tướng nhấn mạnh, tư duy không chỉ để quản lý mà phải tư duy để kiến tạo phát triển.
Lấy ví dụ về vấn đề xây dựng trung tâm tài chính quốc tế, Thủ tướng cho rằng “Mình đi sau phải có cạnh tranh. Tư duy con người thường ngại thay đổi, ngại chuyển đổi những cái đã thành thói quen. Muốn thay đổi thói quen phải có vượt trội, hấp dẫn hơn”, nêu rõ như vậy, Thủ tướng nhấn mạnh, xây dựng pháp luật phải từ thực tiễn rất cụ thể và mục tiêu là phải sát với tình hình để triển khai.
Nêu ví dụ những ách tắc trong triển khai các dự án đầu tư vừa qua, Thủ tướng cho biết, để tháo gỡ vướng mắc vừa phải có đấu thầu vừa phải có chỉ định thầu. Nhưng đấu thầu hay chỉ định thầu thì vấn đề cuối cùng vẫn là cán bộ. Anh có dám chịu trách nhiệm để chỉ định thầu cho kịp thời, cho hiệu quả không? Việc phát huy sự chủ động, sự tích cực và tinh thần dám chịu trách nhiệm của những người thực thi là rất quan trọng", Thủ tướng nhấn mạnh.
Chuyển đổi trạng thái từ quản lý sang kiến tạo và phục vụ nhân dân
Về chính quyền địa phương 2 cấp, Thủ tướng cho biết, chúng ta thực hiện chuyển đổi trạng thái từ trạng thái quản lý sang kiến tạo và phục vụ nhân dân.. Việc này rất quan trọng nhưng chúng ta chuyển đổi rất nhanh dựa vào chuyển đổi số để quản lý. Thủ tướng nêu rõ cái khó hiện nay là phải hoàn chỉnh chức năng, nhiệm vụ quyền hạn, xây bộ máy phù hợp, xây dựng vị trí việc làm cho bộ máy, từ đó quay trở lại làm chế độ chính sách", Thủ tướng nói.
Tuy nhiên, theo Thủ tướng, một bộ máy đã hình thành 80 năm với những thói quen đã hình thành thì không thể nào nhanh chóng để đưa nó theo đúng mục tiêu đặt ra ngay được. “Tinh thần, phương châm chỉ đạo là không cầu toàn, không nóng vội nhưng không bỏ lỡ cái cơ hội để phát triển”.
Thủ tướng cho rằng, cán bộ cơ sở hiện đang thiếu kiến thức về quản lý, pháp lý, thiếu chuyên môn, kỹ năng số. “Cần phải phân loại, thiếu cái gì thì bồi dưỡng cái đó”, Thủ tướng nói.
Thủ tướng cho biết, trong Văn kiện lần này, vấn đề ứng phó với biến đổi khí hậu cũng được đưa vào và xác định là nhiệm vụ trung tâm. Thủ tướng nêu rõ, để đối mặt với sự biến đổi khí hậu cực đoan,cần hoàn thiện khung pháp lý về bảo vệ môi trường, cần nguồn lực để làm, cần dựa vào khoa học công nghệ tiên tiến có hiệu quả và tiết kiệm nguồn lực. Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng khẳng định lại quan điểm xuyên suốt của Đảng và Nhà nước là phát triển nhanh nhưng phải bền vững và bao trùm. Bền vững bao gồm cả vấn đề liên quan đến con người, môi trường, an sinh xã hội. “Quan điểm là không hy sinh công bằng, tiến bộ xã hội, không hy sinh an sinh xã hội, không hy sinh môi trường để chạy theo tăng trưởng đơn thuần", Thủ tướng khẳng định.
Thủ tướng cho biết, nhiệm kỳ này đã đầu tư cho an sinh xã hội rất lớn với 1,1 triệu tỷ đồng (chiếm khoảng 17% tổng GDP), thực hiện hiệu quả chủ trương "không để ai bị bỏ lại phía sau". Việt Nam hoàn thành các mục tiêu thiên niên kỷ của Liên Hợp Quốc trước 10 năm, đạt được những thành tích ấn tượng về xóa đói giảm nghèo, xóa nhà tạm, nhà dột nát; thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển kinh tế - xã hội cho đồng bào vùng sâu, vùng xa, miền núi, biên giới, hải đảo...
Về tăng trưởng gắn với quy mô nền kinh tế, Thủ tướng đồng tình với các đại biểu đề cập là "tăng trưởng nhanh nhưng phải bền vững". Cùng với đó phải ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, đảm bảo các cân đối lớn của nền kinh tế; đảm bảo cân đối thu chi, Thủ tướng cho biết, phải xác định tăng trưởng đạt 9 - 10% thì mới đảm bảo hai mục tiêu chiến lược đã đặt ra. Sau 3 quý năm 2025 nền kinh tế tăng trưởng đạt 7,85% nhưng theo Thủ tướng, quý bốn sẽ khó khăn khi vừa qua miền Bắc bị ngập lụt, miền Trung cũng chịu ảnh hưởng nặng nề do mưa lũ. "Để đạt tăng trưởng 8% trở lên là một áp lực, đòi hỏi cả hệ thống chính trị, toàn Đảng, toàn dân phải nỗ lực . Dân tộc ta có vốn quý là càng áp lực thì càng nỗ lực, càng khó khăn thì càng có nhiều sáng kiến”, Thủ tướng nhấn mạnh.
Dương Dung - Cổng TTĐT Quốc hội
