Nạo vét nhiều cửa cống, đối phó xâm nhập mặn
Do mực nước thấp, mặn xâm nhập sâu vào cửa sông và do có đất phân bố không đều, công trình nhiều phân bố trải rộng trên địa bàn 2 huyện nên công tác điều tiết nước và quản lý công trình gặp nhiều khó khăn. Hơn nữa hệ thống công trình vùng triều nên thường xuyên chịu ảnh hưởng mặn, các công trình nhanh xuống cấp nhất là các công trình cống đầu mối, các công trình chuyển tải nước nhanh bị bồi lắng. Để đảm bảo phục vụ sản xuất vụ Đông Xuân Công ty đã tập trung sửa chữa các công trình, tu bổ, nạo vét kênh mương và cửa cống như: cửa cống Cồn Năm, Hạ Miêu 2 cửa số 8, cửa Triết Giang B, kênh Nguyễn Văn Bế, Mỹ Tho 4 (đoạn cuối), Láng 12c... đảm bảo dòng chảy thông thoáng dẫn nước phục vụ sản xuất.
Hệ thống thủy lợi Xuân Thủy là vùng triều với phần lớn người dân làm nông nghiệp, hàng năm phải thực hiện nhiều biện pháp để ngăn chặn hiện tượng xâm nhập mặn. Qua đó, để đảm bảo nguồn nước ngọt cho người dân tưới tiêu phục vụ canh tác Công ty xây dựng kế hoạch tưới tiêu nước hợp lý trong từng giai đoạn sinh trưởng và phát triển của cây trồng đảm bảo cây trồng phát triển tốt và phục vụ dân sinh kinh tế.
Cùng với không khí lao động hăng say chuẩn bị chào đón vụ Đông Xuân của người dân, các cơ quan chức năng huyện Giao Thủy, Xuân Trường cũng đang gấp rút chạy đua với thời gian, nạo vét, tu bổ, sửa chữa, xây dựng nhiều công trình nội đồng,… đảm bảo đủ nguồn nước cho bà con sử dụng.
Một trong những đơn vị tiên phong trên địa bàn huyện Giao Thủy và Xuân Trường là Công ty TNHH một thành viên Khai thác công trình thủy lợi Xuân Thủy (Công ty Khai thác thủy lợi Xuân Thủy).
Thông tin với chúng tôi, ông Nguyễn Thanh Bình - Phó Giám đốc Công ty khai thác thủy lợi Xuân Thủy cho biết, hiện nay đơn vị đang gấp rút triển khai thi công các công trình đảm bảo sớm đưa công trình vào phục vụ sản xuất vụ Đông Xuân 2023 - 2024.
Hoạt động thi công kè nội đồng trên địa bàn xã Hoành Sơn (huyện Giao Thủy, Nam Định)
Ông Nguyễn Thanh Bình cho biết do có đặc trưng vùng triều nên việc tưới tiêu nước phụ thuộc vào thủy triều, nên Công ty xây dựng kế hoạch và phương án tưới tiêu nước khoa học và linh hoạt đảm bảo cho bà con có thể lấy nước ngọt phục vụ canh tác.
Theo lãnh đạo Công ty TNHH một thành viên Khai thác công trình thủy lợi Xuân Thủy, hàng năm Công ty dựa vào lịch xả của các hồ thủy điện để xây dựng kế hoạch lấy nước và tích trữ nước phục vụ sản xuất cũng như chống hạn đầu vụ khi mặn lên cao không thể lấy nước được.
“Các cửa cống trên triền đê thường xuyên bị bồi lắng do nguồn kinh phí có hạn, công tác nạo vét không được thực hiện thường xuyên. Trước mắt chúng tôi dự kiến nạo vét các cửa cống Ang Giao Phong, Tây cồn Tàu, cống số 8, Cồn Năm và Triết Giang B để phục vụ nhu cầu lấy nước tưới tiêu phục vụ sản xuất vụ Đông Xuân 2023-2024”, ông Bình nói.
Đánh giá sự cấp thiết trong việc đảm bảo nguồn nước tưới tiêu phục vụ sản xuất, chống xâm nhập mặn đảm bảo dòng chảy được thông thoáng, ông Bình nhấn mạnh, việc nạo vét các cửa cống lấy nước là nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu. “Chúng tôi ưu tiên nạo vét các cửa cống lấy nước xong trước 20/11. Trong đó gồm các cửa Hạ Miêu I, cửa Cống Cồn tư và cửa cống cồn 5”, ông Bình thông tin.
Trong khi đó, đang cải tạo mảnh ruộng của mình chờ đợt dẫn nước để canh tác vụ Đông Xuân, ông Phan Văn Bảy (xã Giao Thịnh, huyện Giao Thủy, Nam Định) cho biết hiện tại người dân đã được thông báo về lịch giao cấy và lịch lấy nước làm đất phục vụ sản xuất của chính quyền địa phương , do đó ông Bảy và những người nông dân trên địa bàn có thể chủ động cho kế hoạch sản xuất của mình hiệu quả hơn.
“Địa phương chúng tôi gặp khó khăn hơn các vùng khác do phải canh tác theo con nước, tính toán phù hợp với lượng nước ngọt hàng năm. Tuy nhiên, như mọi năm, chúng tôi được chính quyền phối hợp, thông báo lịch thời vụ gieo trồng từ rất sớm, do đó tình trạng thiếu nước canh tác cũng hiếm khi xảy ra. Hiện nay, nhiều công trình nội đồng được xây mới, do đó nguồn nước vào tận các ruộng nhỏ, chúng tôi cũng nhàn hơn hẳn”, ông Bảy chia sẻ.
Hiệu quả điều phối nước tưới tiêu từ thực tế
Theo lãnh đạo Công ty TNHH một thành viên khai thác công trình thủy lợi Xuân Thủy, trong vụ Mùa năm 2023, Công ty đã đầu tư, sữa 33 công trình cống đập, gia cố mái kênh, nhà quản lý công trình cụm; nạo vét 30 công trình; thay thế sửa chữa 21 cánh cống. Tổng khối lượng đào đắp là hơn 108 nghìn mét khối, đạt hơn 100% kế hoạch đề ra.
Đến thời điểm hiện tại, Công ty đã xây mới, sữa chữa, thay thế 19/26 công trình cống, đập, công trình phụ trợ. Bên cạnh đó nạo vét được 3/5 cửa cống, 1 kênh cấp 1 và 18 kênh cấp 2, tổng khối lượng đào đắp là hơn 62 nghìn m3, đạt 57,8% kế hoạch vụ mùa Đông Xuân.
“Đầu vụ, chúng tôi tiến hành kiểm tra, rà soát các công trình để phát hiện các công trình bị hư hỏng, kịp thời sửa chữa phục vụ sản xuất và phòng chống bão lũ. Mặc dù công ty đã chủ động tiêu nước phòng úng hiệu quả, tuy nhiên lượng mưa lớn đã ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng lúa vụ mùa. Cụ thể thời điểm ngày 26/9 đến 28/9 mưa lớn trùng vào thời kỳ lúa mẩy và diện tích lúa đặc sản đang trổ đã làm diện tích lúa bị đổ, ảnh hưởng đến năng suất”, ông Nguyễn Thanh Bình thông tin.
Hoạt động thi công nạo vét tại cửa cống số 5
Theo lãnh đạo Công ty TNHH một thành viên Khai thác thủy lợi Xuân Thủy, Công ty đang tiếp tục chỉ đạo thực hiện tốt công tác khơi thông dòng chảy. Dự kiến sẽ giải tỏa 1,5 triệu m2 bèo rác ( trong đó ở huyện Giao Thủy là 900 nghìn m2, Xuân Trường 600 nghìn).
Thời gian tới, để đảm bảo dòng chảy thông thoáng phục vụ tưới tiêu nước, công ty sẽ chủ động rà soát, cập nhật diễn biến thời tiết, nguồn nước và tình hình xâm nhập mặn để có phương án chống hạn kịp thời, chủ động trữ nước và quản lý chặt chẽ nguồn nước, sử dụng tiết kiệm nước, điều tiết hợp lý, khoa học.
Bên cạnh đó, Công ty sẽ tổ chức kiểm tra đánh giá hiện trạng các công trình thủy lợi để bổ sung kế hoạch tu bổ, sửa chữa. Đồng thời, thường xuyên tổ chức khơi thông dòng chảy, vệ sinh kênh mương đảm bảo thông thoáng, không bị ách tắc.
Để đảm bảo kế hoạch canh tác hiệu quả, Công ty TNHH một thành viên Khai thác công trình thủy lợi Xuân Thủy kiến nghị chính quyền 2 huyện Giao Thủy, Xuân Trường chỉ đạo các địa phương gieo cấy đúng lịch, đúng khung thời vụ, đúng cơ cấu giống mà huyện đã đề ra để Công ty điều tiết nước hợp lý và kịp thời.
Tiến Thành
