80 năm đã trôi qua, Quân đội nhân dân Việt Nam, ngay từ lúc khai sinh đã khẳng định mục tiêu và phương châm hành động là “của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân”. Dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh, mầm mống lực lượng vũ trang cách mạng của Nhân dân đã ra đời vào những năm 1930 - 1931 trong phong trào Xô Viết Nghệ - Tĩnh - Đội tự vệ Đỏ, Đội tự vệ Công nông, nhằm chiến đấu chống quân thù khủng bố, đàn áp; bảo vệ quần chúng và phong trào cách mạng, bảo vệ chính quyền cách mạng. Những năm 1939 - 1945, thời kỳ chuẩn bị khởi nghĩa, các tổ chức tiền thân của Quân đội nhân dân đã ra đời như Đội du kích Bắc Sơn, Quân du kích Nam Kỳ, Cứu quốc quân, Đội quân du kích Ba Tơ,… Ngày 22-12-1944, Chủ tịch Hồ Chí Minh Chỉ thị thành lập Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân, nay trở thành ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam - Ngày hội Quốc phòng toàn dân.
Quân đội nhân dân Việt Nam ra đời xuất phát từ yêu cầu của cuộc đấu tranh giai cấp, đấu tranh cách mạng do Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh trực tiếp tổ chức và lãnh đạo. Đố là tất yếu khách quan, là thực hiện sứ mệnh của giai cấp công nhân giao cho Đảng. Xuất phát từ chức năng, nhiệm vụ của Quân đội nhân dân Việt Nam, từ yêu cầu của sự nghiệp cách mạng vì mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội mà Đảng thực hiện nguyên tắc lãnh đạo “tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với Quân đội nhân dân Việt Nam”. Thực tiễn 80 năm qua, từ khi Đội Việt Nam Tuyên truyền giải phóng quân ra đời đến nay đã khẳng định sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với Quân đội, là nhân tố quyết định mọi thắng lợi và sự trưởng thành của Quân đội nhân dân Việt Nam.
Quyền lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội nhân dân Việt Nam là tuyệt đối, không chia sẻ quyền lãnh đạo đó cho bất kỳ một tổ chức, một đảng phái hay một cá nhân nào. Sự lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội là tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt, không thông qua một khâu trung gian nào, một tổ chức trung gian nào. Đảng lãnh đạo về mọi mặt của Quân đội nhân dân Việt Nam; bao gồm, Đảng lãnh đạo trên tất cả các lĩnh vực: chính trị, tư tưởng và tổ chức; trên mọi nhiệm vụ: chiến đấu, huấn luyện sẵn sàng chiến đấu, xây dựng, lao động sản xuất; trên các mặt công tác: quân sự, chính trị, hậu cần, kỹ thuật, chuyên môn, nghiệp vụ. Sự lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội không tạo ra “khoảng trống”, những “vùng cấm”, không “bỏ sót” bất cứ lĩnh vực, hoạt động nào của quân đội. Ở đâu có tổ chức và hoạt động của quân đội thì ở đó có sự lãnh đạo của Đảng. Sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với Quân đội tập trung vào Ban Chấp hành Trung ương, mà thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư.
Sự lãnh đạo của Đảng – nhân tố quyết định thắng lợi của Quân đội nhân dân Việt Nam; tập trung vào những nội dung chủ yếu sau đây:
Một là, Đảng xác định đường lối, quan điểm quân sự, đường lối xây dựng nền quốc phòng toàn dân, xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân, xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tính nhuệ, từng bước hiện đại.
Việc xác định đường lối quân sự, quốc phòng trong đó có đường lối xây dựng Quân đội nhân dân giữ vị trí quan trọng hàng đầu trong quá trình tổ chức sự lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội nhân dân Việt Nam. Trong đường lối đó, Đảng xác định rõ hệ tư tưởng, bản chất của Quân đội ta; mục tiêu, lý tưởng chiến đấu của Quân đội; các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Quân đội trong mối quan hệ với Đảng, với Nhà nước, Nhân dân và các tổ chức trong hệ thống chính trị; vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ, quy mô biên chế, tổ chức lực lượng của quân đội; quyền lợi, nghĩa vụ của người quân nhân cách mạng... Những nội dung đó sẽ được Nhà nước thể chế hoá thành các điều luật, bộ luật, pháp lệnh, chính sách, điều lệnh, điều lệ, quy chế tổ chức và hoạt động của quân đội, của các hệ thống tổ chức trong quân đội. Những quan điểm cơ bản của Đảng thể hiện trong đường lối quân sự luôn được bổ sung, hoàn thiện cho phù hợp với sự phát triển của tình hình, nhiệm vụ cách mạng, quy mô biên chế, trình độ vũ khí, trang bị của quân đội.
Hai là, Đảng chăm lo xây dựng bản chất giai cấp công nhân, tính nhân dân và tính dân tộc của Quân đội nhân dân.
Chăm lo xây dựng bản chất giai cấp cho Quân đội nhân dân Việt Nam là vấn đề cốt lõi của xây dựng quân đội về chính trị. 80 năm đã trôi qua, ngay từ khi ra đời, Quân đội ta đã là một Quân đội kiểu mới, mang bản chất giai cấp công nhân, tính nhân dân, tính dân tộc sâu sắc; chiến đấu vì mục tiêu, lý tưởng của chính đảng của giai cấp công nhân. Trong 80 năm qua, Đảng ta đã luôn quan tâm xây dựng bản chất giai cấp công nhân, tính nhân dân và tính dân tộc của Quân đội nhân dân Việt Nam, đảm bảo cho quân đội chiến đấu vì mục tiêu, lý tưởng cách mạng và đường lối chính trị của Đảng Cộng sản Việt Nam, lấy chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho mọi hành động; đảm bảo cho Quân đội ta được xây dựng theo những nguyên tắc tổ chức phù hợp với hệ tư tưởng, với đường lối chính trị, quân sự và đường lối tổ chức của Đảng, của giai cấp công nhân.
Ba là, Đảng lãnh đạo tổ chức lực lượng, xây dựng cơ cấu biên chế của quân đội ngày càng phù hợp, tính hiệu quả cao.
Quán triệt sâu sắc nghệ thuật tiến hành chiến tranh nhân dân, xây dựng nền quốc phòng toàn dân, căn cứ vào điều kiện cụ thể của đất nước trong từng giai đoạn cách mạng, Đảng ta luôn nhất quán tư tưởng xây dựng lực lượng vũ trang ba thứ quân: bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương, dân quân tự vệ. Trong lãnh đạo tổ chức xây dựng lực lượng, Đảng lãnh đạo việc xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam với quy mô cơ cấu, biên chế, tổ chức các quân chủng, binh chủng, quân đoàn, binh đoàn, các cơ quan, đơn vị, nhà trường… cân đối, hợp lý, vừa đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ trước mắt, vừa đáp ứng yêu cầu xây dựng quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại; đảm bảo cho Quân đội ta luôn hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ mà nhân dân tin tưởng, giao phó.
Bốn là, Đảng lãnh đạo việc xây dựng và phát triển nền khoa học và nghệ thuật quân sự Việt Nam, làm cơ sở để huấn luyện, chiến đấu và chiến thắng trong mọi tình huống.
Khoa học và nghệ thuật quân sự là một trong những yếu tố tạo nên sức mạnh chiến đấu của Quân đội ta. Ngày nay, để đối phó thắng lợi cuộc chiến tranh xâm lược có sử dụng vũ khí công nghệ cao, vũ khí trí tuệ nhân tao, máy bay không người lái (UAV); đòi hỏi phải tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội, trong đó lãnh đạo phát triển khoa học và nghệ thuật quân sự Việt Nam, làm cơ sở để huấn luyện bộ đội và chuẩn bị các phương án tác chiến, sẵn sàng đánh bại các cuộc chiến tranh xâm lược có sử dụng vũ khí công nghệ cao, tác chiến điện tử mạnh của chủ nghĩa đến quốc và các thế lực thù địch.
Năm là, Đảng lãnh đạo đảm bảo vũ khí, trang bị và không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho cán bộ, chiến sỹ.
Trong kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, Đảng ta đã lãnh đạo rất thành công việc đảm bảo vũ khí, trang bị cho Quân đội ta. Hiện nay, trong điều kiện mới, việc đảm bảo vũ khí, trang bị đòi hỏi Đảng, Nhà nước phải lãnh đạo chặt chẽ việc mua sắm, sản xuất, cải tiến, phát triển các loại vũ khí, trang bị cho phù hợp với điều kiện kinh tế của đất nước và yêu cầu nhiệm vụ xây dựng, chiến đấu của Quân đội, góp phần tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với quân đội, nâng cao trình độ sẵn sàng chiến đấu và sức mạnh chiến đấu của Quân đội ta trong mọi tình huống.
Cùng với đó, việc lãnh đạo công tác nuôi dưỡng bộ đội, bao gồm toàn bộ những vấn đề đảm bảo đời sống vật chất và tinh thần của cán bộ, chiến sỹ Quân đội là một nội dung đặc biệt quan trọng. Chăm lo tốt đời sống vật chất và tinh thần của bộ đội là thiết thực tạo ra động lực chính trị - tinh thần to lớn của cán bộ, chiến sỹ; đảm bảo cho bộ đội có sức khỏe dẻo dai, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao trong bất cứ tình huống nào.
Sáu là, Đảng lãnh đạo tiến hành đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác đảng, công tác chính trị, góp phần xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức
Công tác Đảng, công tác chính trị là một bộ phận rất quan trọng trong hoạt động lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội nhân dân; có vai trò quan trọng trong tổ chức và tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với quân đội. Tiến hành công tác Đảng, công tác chính trị trong Quân đội nhân dân Việt Nam trực tiếp xây dựng Đảng bộ Quân đội trong sạch vững mạnh, không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến, đấu; xây dựng cơ quan chính trị, đội ngũ cán bộ chính trị; xây dựng đội ngũ cán bộ Quân đội vững mạnh, xây dựng các tổ chức quần chúng trong Qân đội vững mạnh, hoàn thành tốt chức năng, nhiệm vụ. Thực tiễn lịch sử chiến đấu và trưởng thành của Quân đội ta đã chứng minh vai trò to lớn của công tác đảng, công tác chính trị, là “linh hồn, mạch sống” của Quân đội nhân dân Việt Nam. Mọi biểu hiện hạ thấp vai trò của công tác đảng, công tác chính trị thực chất là hạ thấp vai trò lãnh đạo của Đảng. Cho nên, đấu tranh chống âm mưu, thủ đoạn đòi “phi chính trị hóa” quân đội của các thế lực thù địch là yêu cầu nhiệm vụ và là tinh thần trách nhiệm của mỗi cán bộ, chiến sỹ Quân đội nhân dân Việt Nam hiện nay. Đó là biểu hiện tập trung nhất sự tận trung với Đảng, tận hiếu với dân; là cuộc chiến đấu thầm lặng trong thời bình nhưng vô cùng quyết liệt, mạnh mẽ của người quân nhân cách mạng xứng danh “Bộ đội Cụ Hồ”.
Trên cơ sở đó, cán bộ, chiến sĩ, đảng viên trong Quân đội ta cần nêu cao tinh thần cảnh giác cách mạng, chủ động, nhạy bén, kiên quyết đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch; kịp thời xử lý các tình huống phức tạp diễn ra theo đúng cương lĩnh, đường lối, chủ trương, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, không để kẻ địch lợi dụng. Các cấp ủy Đảng, mọi cán bộ, đảng viên phải thực hiện tốt nội dung Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng. Phải tiếp tục giữ vững, tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng, sự quản lý tập trung, thống nhất của Nhà nước đối với Quân đội nhân dân và sự nghiệp quốc phòng toàn dân bảo vệ Tổ quốc; làm cho Quân đội nhân dân Việt Nam thật sự đoàn kết, gắn bó, là lực lượng xung kích đi đầu ưong ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống và những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Kiên quyết đấu tranh bác bỏ những quan điểm thù địch, sai trái muốn hạ thấp, xem nhẹ, phủ định vai trò lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội nhân dân.
Tám mươi năm đã trôi qua, “Quân đội ta có sức mạnh vô địch, vì nó là một quân đội nhân dân do Đảng ta xây dựng, Đảng ta lãnh đạo và giáo dục”3 đến nay vẫn còn nguyên giá trị. Bởi vậy, giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội sẽ luôn là “tấm lá chắn bất khả chiến bại” bảo đảm cho Quân đội có “sức đề kháng mạnh mẽ”, “miễn dịch” hoàn toàn với mọi thủ đoạn “phi chính trị hóa” quân đội của các thế lực thù địch. Đồng thời, đó cũng là vũ khí sắc bén để đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái xuyên tạc, phủ nhận tính khoa học và thời đại của học thuyết Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng trong Quân đội. Làm cho Quân đội ta luôn trung thành với Đảng, chiến đấu vì lý tưởng, mục tiêu của Đảng, mãi xứng đáng với truyền thống quyết chiến, quyết thắng, nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng./.
Thượng tướng Tiến sĩ LÊ HỮU ĐỨC
Nguyên Ủy viên Trung ương Đảng,
nguyên Ủy viên Quân ủy Trung ương,
nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng