Giải pháp nào bảo đảm đủ giáo viên thực hiện Chương trình GDPT 2018?

Bộ Giáo dục và Đào tạo đang đề nghị xây dựng Nghị quyết của Quốc hội cho phép tuyển dụng người có trình độ cao đẳng để dạy một số môn học theo Chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) 2018.

Bộ GD&ĐT cho biết, trong giai đoạn chuyển tiếp, với yêu cầu triển khai Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 cần phải bổ sung đủ số lượng giáo viên đứng lớp bảo đảm theo thực tế dự báo tăng dân số cơ học và thực hiện giảng dạy các môn học.

Trong thời gian qua, Bộ GD&ĐT đã phối hợp với Bộ Nội vụ đề xuất Chính phủ bổ sung giáo viên mầm non, phổ thông theo lộ trình đến năm 2026. Theo đó, Bộ Chính trị đã giao bổ sung 65.980 biên chế giáo viên trong giai đoạn từ 2022 đến năm 2026, tuy nhiên các địa phương vẫn không tuyển đủ số giáo viên theo biên chế được giao. Một trong những nguyên nhân mà các địa phương chưa tuyển dụng hết số biên chế được giao bổ sung là thiếu nguồn tuyển dụng, nguồn tuyển dụng không đáp ứng yêu cầu về trình độ chuẩn được đào tạo theo quy định tại Luật Giáo dục 2019.

Nếu không kịp thời tuyển dụng số giáo viên này thì tiếp tục xảy ra tình trạng thừa/thiếu cục bộ giáo viên mầm non, phổ thông, gây nhiều khó khăn cho các cơ sở trong triển khai các nhiệm vụ giáo dục, ảnh hưởng đến cơ hội tiếp cận bình đẳng giáo dục của một bộ phận trẻ em, ảnh hưởng trực tiếp tới chất lượng giáo dục và gây ra sự quá tải đối với giáo viên. Tuy nhiên, những sinh viên tốt nghiệp ĐHSP hoặc cử nhân đào tạo chuyên ngành các môn tin học, Ngoại ngữ, Nghệ thuật, Công nghệ có nhiều lựa chọn nghề nghiệp sau khi tốt nghiệp, thường có xu hướng làm các công việc khác có thu nhập cao hơn, do đó việc tuyển dụng, hợp đồng những giáo viên các môn đặc thù có trình độ cử nhân theo quy định về chuẩn trình độ đào tạo rất khó khăn. Số lượng sinh viên đào tạo để dạy các môn học mới ở Chương trình GDPT 2018 (Lịch sử và Địa lý, Khoa học tự nhiên) còn hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu.

Giải pháp đề xuất để giải quyết vấn đề

Để phù hợp với thực tiễn và triển khai Nghị quyết số 75/2022/QH15 về hoạt động chất vấn tại Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV, Bộ GD&ĐT đề xuất cho phép những địa phương thiếu giáo viên còn biên chế nhưng thiếu nguồn tuyển dụng được tuyển dụng giáo viên đã đạt trình độ đào tạo theo Luật Giáo dục năm 2005 để dạy một số các môn học theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018, các giáo viên này sau khi được tuyển dụng sẽ tham gia lộ trình nâng chuẩn trình độ theo quy định tại Nghị định số 71/2020/NĐ-CP của Chính phủ để đến năm 2030 bảo đảm trình độ chuẩn đào tạo theo Luật Giáo dục năm 2019.

Về cơ bản, sinh viên đã được đào tạo có trình độ cao đẳng các chuyên ngành này đã được trang bị kiến thức, kĩ năng, nghiệp vụ sư phạm trong các cơ sở đào tạo. Bên cạnh đó, nhiều sinh viên sau khi tốt nghiệp đã tham gia hợp đồng giảng dạy các cơ sở giáo dục hoặc tham gia đào tạo, bồi dưỡng nâng trình độ chuẩn đào tạo theo quy định. Nếu được tuyển dụng, những sinh viên này vẫn đảm bảo yêu cầu về chuyên môn, đủ kiến thức, kĩ năng chuyên môn nghiệp vụ để có thể tham gia giảng dạy, giáo dục, không làm ảnh hưởng tới chất lượng giáo dục. Khi tổ chức tuyển dụng, các địa phương cần thực hiện phần thi môn nghiệp vụ chuyên ngành dưới hình thức "thực hành" để kiểm tra kiến thức, kỹ năng hoạt động nghề nghiệp người dự tuyển đảm bảo theo yêu cầu của vị trí việc làm cần tuyển; đẩy mạnh công tác bồi dưỡng, tự bồi dưỡng trau dồi chuyên môn để các giáo viên này sau khi được tuyển dụng tiếp tục phát triển chuyên môn trong giáo dục, dạy học đặc biệt là trong việc triển khai thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018.

Dự kiến sẽ tuyển dụng được khoảng 10.000 giáo viên

Bộ GD&ĐT đánh giá, dự kiến khi thực hiện chính sách này, các địa phương sẽ tuyển dụng được khoảng 10.000 giáo viên các môn học này để thực hiện Chương trình GDPT 2018.

Đối với tác động về kinh tế, theo quy định của Nghị định số 97/2023/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 81/2021/NĐ-CP của Chính phủ quy định về cơ chế thu, quản lý học phí đối với cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân và chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập; giá dịch vụ trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo: mức học phí đào tạo trình độ đại học trong giai đoạn từ năm 2024-2030 bình quân là 1,79 triệu đồng đối với trình độ đào tạo chính quy và 2,7 triệu đồng đối với trình độ vừa làm vừa học.

Dự kiến có 50% số giáo viên đào tạo trình độ chính quy và 50% số giáo viên đào trình độ vừa học vừa làm và thời gian đào tạo bình quân thực tế là (15 tháng), tổng kinh phí cần là 400 tỷ đồng trong 7 năm (từ năm 2024-2030) do ngân sách địa phương đảm bảo theo đúng quy định tại Nghị định số 71/2020/NĐ-CP của Chính phủ quy định lộ trình thực hiện nâng trình độ chuẩn được đào tạo của giáo viên mầm non, tiểu học, trung học cơ sở.

Lan Phương - VGP