Theo đơn thư phản ánh, thửa đất đã được trao đổi, hai gia đình đã trực tiếp canh tác, sử dụng ổn định liên tục 23 năm, không có tranh chấp. Nhưng đột nhiên một gia đình lại bội tín quay sang kiện ra toà nhằm đòi lại thửa đất đã trao đổi.
Theo nội dung đơn của bà Dương Thị Huyên, sinh năm 1968, trú tại xóm Xuân Hà 4, xã Thành Công, thị Xã Phổ Yên, Thái Nguyên gửi đến Toà soạn Việt Nam hội nhập – Chuyên trang pháp luật quản lý, bà Huyên cho biết: Vào năm 1993, bố mẹ chồng bà Huyên là ông Đặng Nguyễn Thịnh và bà Nguyễn Thị Cốc có cho vợ chồng bà Huyên mảnh ruộng thuộc thửa đất số 275, tờ bản đồ số 36 diện tích 140m2 tại xóm Xuân Hà 4, xã Thành Công, thị Xã Phổ Yên, Thái Nguyên để canh tác. Đến năm 1996, anh trai bà Huyên là ông Dương Văn Toán đã cho bà Huyên mảnh ruộng thuộc thửa đất số 302 thuộc tờ bản đồ 48, diện tích 348m2 tại xóm Xuân Dương, xã Thành Công, thị Xã Phổ Yên, Thái Nguyên.
Gia đình nhà ông Nguyễn Văn Tuân (Sinh năm 1968, trú tại xóm Xuân Hà 3, xã Thành Công, thị Xã Phổ Yên, Thái Nguyên) có mảnh đất canh tác thuộc thửa đất số 346 tờ bản đồ 6-3 (49) diện tích 560m2 tại xóm Xuân Hà 3, nằm sát nhà của gia đình bà Huyên. Để tiện cho việc canh tác, năm 1996 vợ chồng bà Huyên và gia đình ông Tuân đã thống nhất trao đổi ruộng cho nhau với mục đích sử dụng vĩnh viễn, lâu dài. Gia đình bà Huyên đã đổi lấy mảnh ruộng thuộc thửa đất số 346 tờ bản đồ 6-3 (49) của gia đình ông Tuân để sử dụng, còn gia đình ông Tuân đã đổi lấy hai mảnh ruộng thuộc thửa đất số 275, tờ bản đồ số 36 và thửa đất số 302 thuộc tờ bản đồ 48 của gia đình bà Huyên. Khi đổi ruộng gia đình bà Huyên và gia đình ông Tuân không làm giấy tờ chỉ trao đổi miệng với nhau.
Sau đó, gia đình bà Huyên đã canh tác trên thửa đất đã đổi, do trồng lúa không hiệu quả nên gia đình bà Huyên đã đào ao thả cá. Từ năm 1999 đến năm 2002 gia đình bà Huyên đổi một phần đất trên cho gia đình nhà ông Nguyễn Văn Tuyến và bán cho gia đình ông Nguyễn Văn Thuỷ khoảng 05m2. Trong khoảng thời gian đó, gia đình nhà ông Tuân cũng đã trao đổi mảnh ruộng đã đổi với gia đình nhà ông Nguyễn Văn Luyến. Gia đình nhà bà Huyên và gia đình nhà ông Tuân biết việc trao đổi và mua bán ruộng của nhau, nhưng cả hai gia đình đều không có ý kiến gì vì đã đổi ruộng vĩnh viễn cho nhau.
Từ năm 1996 đến năm 2019, bà Huyên đã sử dụng thửa đất đã đổi ổn định, không có tranh chấp việc này đã được trưởng xóm và bà con xung quanh xác nhận tại phiếu lấy ý kiến của khu dân cư.
Phiếu lấy ý kiến của khu dân cư về thời điểm sử dụng của thửa đất số 346 tờ bản đồ 49.
Không hiểu tại sao, ngày 16 và ngày 19/02/2019 gia đình ông Nguyễn Văn Tuân đã cho người xuống cuốc bờ ao của hộ gia đình nhà bà Huyên. Khi phát hiện sự việc bà Huyên đã có đơn trình báo sự việc lên UBND xã Thành Công. Tuy nhiên, sau hai lần hoà giải tại xã hai bên vẫn không thống nhất được.
Để minh chứng gia đình bà Huyên và gia đình ông Tuân đã trao đổi ruộng cho nhau, ngày 10/10/2019 bà Huyên đã làm đơn xin xác nhận và gửi đến UBND xã Thành Công và được UBND xã xác nhận, ký và đóng dấu: “Bà Dương Thị Huyên có hộ khẩu thường trú tại xã Thành Công có thửa đất số 275 tờ bản đồ số 36 diện tích 140m2 nguồn gốc do bố mẹ chồng là ông Đặng Nguyễn Thịnh và bà Nguyễn Thị Cốc cho từ năm 1993 đến năm 1996 đổi cho ông Nguyễn Văn Tuân xóm Xuân Hà 3, xã Thành Công là đúng”. Đồng thời UBND xã Thành Công cũng xác nhận, ký và đóng dấu: “Bà Dương Thị Huyên có hộ khẩu thường trú tại địa phương đã sử dụng thửa đất số 364 tờ bản đồ số 49 (6-III) từ năm 1996 đến nay, hiện trạng mục đích sử dụng là đất ao là đúng”.
Xác nhận của UBND xã Thành Công về việc gia đình nhà bà Huyên và gia đình nhà ông Tuân đã đổi đất từ năm 1996 và gia đình bà Huyên đã sử dụng thửa đất số 364 tờ bản đồ số 49 để canh tác từ năm 1996 đến năm 2019.
Sự thật là vậy, thế nhưng gia đình nhà ông Tuân vẫn muốn đòi lại thửa đất đã trao đổi với gia đình bà Huyên. Vì vậy ông Tuân đã gửi đơn kiện gia đình bà Huyên đến Toà án nhân dân thị xã Phổ Yên.
Sau khi tiếp nhận đơn, ngày 30/9/2020, TAND thị xã Phổ Yên đã mở phiên toà xét xử sơ thẩm vụ án dân sự về “Tranh chấp hợp đồng chuyển đổi quyền sử dụng đất, đòi lại tài sản là quyền sử dụng đất do người khác đang chiếm hữu, sử dụng ” giữa nguyên đơn là ông Nguyễn Văn Tuân và bị đơn là vợ chồng bà Dương Thị Huyên. Theo bản án số 14/2020/DSST, TAND thị xã Phổ Yên kết luận: Tuyên bố hợp đồng chuyển đổi đất giữa ông Tuân với vợ chồng bà Huyên đối với thửa đất 364 tờ bản đồ 6.3 vô hiệu. Buộc vợ chồng bà Huyên phải trả lại cho ông Tuân thửa đất số 364 tờ bản đồ 6.3 (49). Đồng thời, Ông Tuân có trách nhiệm trả lại 2 thửa đất số 275, tờ bản đồ số 36 và thửa đất số 302 thuộc tờ bản đồ 48 cho gia đình nhà bà Huyên,…
Không nhất trí với bản án sơ thẩm của TAND thị xã Phổ Yên, bà Huyên đã làm đơn kháng cáo lên TAND tỉnh Thái Nguyên. Ngày 29/3/2021, TAND tỉnh Thái Nguyên đã mở phiên toà xét xử phúc thẩm vụ án. Trong bản án số 25/2021/DS-PT, TAND tỉnh Thái Nguyên quyết định: Không chấp nhận kháng cáo của bà Dương Thị Huyên và giữ nguyên bản án dân sự sơ thẩm số 14/2020/DSST, ngày 30/9/2020 của TAND thị xã Phổ Yên (chỉ sửa đổi bản án sơ thẩm về quy định mức thu, miễn, giảm, thu nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Toà án).
Bà Huyên cho biết: “Do sức khoẻ yếu, tại phiên toà xét xử phúc thẩm, bà đã bị ngất tại chỗ khi phiên toà vừa bắt đầu được ít phút, bà Huyên đã được đưa đến trạm y tế xã để chữa trị, luật sư biện hộ cho bà Huyên đã yêu cầu hoãn phiên toà xét xử do bà Huyên không đảm bảo sức khoẻ. Thế nhưng không hiểu tại sao phiên toà vẫn diễn ra bình thường, vẫn có kết luận bản án khi không có mặt bà Huyên tại toà,…Điều này làm ảnh hưởng rất nhiều đến quyền lợi của bà Huyên”.
Thửa đất số 364 tờ bản đồ 6.3 (49) gia đình bà Huyên đã đào ao, thả cá và chăn nuôi vịt từ năm 1996 đến nay.
“Gia đình tôi hiện đang là hộ nghèo, sau khi đổi đất cho gia đình ông Tuân, tôi đã vay vốn ngân hàng để đào ao thả cá, tất cả kinh tế của gia đình phụ thuộc vào ao cá, bây giờ toà án quyết định tôi phải trả lại thửa đất cho gia đình ông Tuân mà không xem xét đầy đủ các chứng cứ hợp pháp, đủ điều kiện của tôi, nếu như vậy thì gia đình tôi sống thế nào đây” - Bà Huyên nghẹn ngào cho biết thêm.
Bà Huyên trao đổi với phóng viên.
Nhiều ý kiến cho rằng: “Phải chăng do thửa đất số 364 tờ bản đồ 6.3 (49) đang có giá trị về kinh tế cao, nên một số người đã nổi lòng tham, quyết tâm đòi lại bằng được mảnh đất trên???”. Có thể thấy gia đình bà Huyên và gia đình ông Tuân đã thống nhất trao đổi ruộng cho nhau với mục đích sử dụng vĩnh viễn, lâu dài là có cơ sở. Nếu đây là trao đổi tạm thời thì tại sao lúc gia đình bà Huyên trao đổi, mua bán, thay đổi hiện trạng thửa đất, gia đình ông Tuân đều biết mà không can thiệp???.
Vì không đồng ý với quyết định của 2 bản án sơ thẩm, phúc thẩm của TAND thị xã Phổ Yên và TAND tỉnh Thái Nguyên, bà Huyên đang làm đơn kháng cáo hai bản án đến Tòa án Nhân dân cấp cao tại Hà Nội để đòi lại quyền và lợi ích hợp pháp của gia đình bà.
