Chủ động ứng phó
Ngay sau khi Ủy ban nhân dân tỉnh Yên Bái ban hành Công điện số 10 ngày 04/9/2024 về việc khẩn trương triển khai ứng phó bão số 3 năm 2024, Huyện ủy Văn Yên đã ban hành Văn bản số 1717 ngày 05/9/2024 về việc chủ động khẩn trương triển khai ứng phó với bão số 3 năm 2024; Ủy ban nhân dân huyện đã ban hành Công điện số 11 ngày 05/9/2024 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện về việc khẩn trương triển khai ứng phó bão số 3 năm 2024. Trong những ngày bão và hoàn lưu bão số 3 ảnh hưởng trực tiếp, tùy theo mức độ, huyện Văn Yên đã ban hành 86 văn bản liên quan để chỉ đạo, đôn đốc công tác ứng phó mưa lũ. Bên cạnh đó, UBND huyện đã tổ chức nhiều Hội nghị để rà soát, đánh giá tình hình ứng phó với bão số 3 trên địa bàn huyện, trong đó có nhiều hội nghị khẩn, được tổ chức nhanh chóng trong vòng 30 phút với hình thức trực tiếp và trực tuyển để đồng chí Chủ tịch UBND huyện Văn Yên chỉ huy công tác ứng phó. Việc phân công nhiệm vụ cho các thành viên Ban chỉ huy phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn huyện ứng phó bão số 3 – YAGI được thực hiện theo cụm, theo vùng, theo các xã phụ trách để kiểm tra công tác chuẩn bị ứng phó trước thiên tai, trực tiếp ứng trực, chỉ huy công tác phòng tránh, ứng phó thiên tai cùng các địa phương trên địa bàn huyện.
Đồng chí Hà Đức Anh - Phó bí thư huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện, trưởng Ban chỉ huy phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn huyện Văn Yên cho biết: “xác định bão số 3 và hoàn lưu sau bao có mức độ ảnh hướng nặng nề, trong những ngày ứng phó, phòng chống thiên tai, huyện Văn Yên đã nhanh chóng thành lập 09 Tổ công tác do Ủy viên Ban Thường vụ Huyện uỷ, Huyện ủy viên làm trưởng đoàn xuống cơ sở kiểm tra, đôn đốc, chỉ đạo, chỉ huy công tác chuẩn bị phòng, tránh, ứng phó bão số 3 tại các địa phương. Tăng cường 02 mũi lực lượng ứng trực, do các đồng chí Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện làm trưởng đoàn cùng với các địa phương dọc theo 02 suối Ngòi Hút và Ngòi Thia kiểm tra, đôn đốc, chỉ đạo, chỉ huy công tác chuẩn bị phòng, tránh và ứng phó khi lũ ở thượng nguồn đổ về. Trung tâm chỉ huy tiền phương đặt tại tại vùng Phong Dụ với quân số 18 người, trong đó: lực lượng thường trực 04 đồng chí và 14 đồng chí dân quân cơ động của huyện. Ban chỉ huy Quân sự huyện huy động 01 trung đội 28 đồng chí hỗ trợ 2 vùng Phong Dụ và Đại Phú An. Lực lượng Công an huyện tăng cường 20 đồng chí chính quy cho các xã Châu Quế Thượng, Châu Quế Hạ và Đông An để ứng phó, phòng tranh, xử trí các tình huống thiên tai tại địa phương.”
Song song với đó, huyện Văn Yên đã tiến hành rà soát các điểm xung yếu, gia cố các công trình kè bờ sông, bờ suối phòng chống thiên tai với 05 kè bờ Sông Hồng có chiều dài 2,2 km; 911 điểm có nguy cơ ảnh hưởng do thiên tai trên địa bàn. Huyện Văn Yên và các địa phương đã huy động 22.831 người thuộc các lực lượng để tham gia ứng phó, phòng chống thiên tai, trong đó: Cấp huyện là 931 người gồm Công an, quân sự, Trung tâm Y tế huyện; Cấp xã huy động 21.934 người. Toàn huyện đã huy động 235 ô tô các loại, 3 xuống máy, 398 phao, 117 máy múc, 34 thuyền máy, 25 thuyền nan, 41 máy phát điện, 158 máy cưa xăng, 50 xe công nông và nhiều vật dụng khác như gồm cuốc xẻng, dây thừng…từ các cơ quan, đơn vị và trong nhân dân để ứng phó thiên tai. Những phương tiện ứng phó này được biên chế, bố trí theo từng tình huống, cấp độ thiên tai xẩy ra trên địa bàn. Huyện Văn Yên cũng đặc biệt đề cao công tác cảnh báo, cảnh giới tại các khu vực xung yếu. Đã chỉ đạo cắm các biển báo, cảnh bảo tại các khu vực nguy hiểm, có nguy cơ sạt lở trước thiên tai và cắm thêm biển cảnh báo khi xuất hiện các điểm ngập lụt, chia cắt với 311 biển. Tại các điểm cảnh báo đã chỉ đạo, chỉ huy bố trí 736 người thường trực 24/24 h để hướng dẫn cảnh báo tại các điểm nguy cơ cao.
Cùng với đó công tác thông tin, tuyên truyền công tác chỉ đạo phòng chống thiên tai, kỹ năng ứng phó với mưa, lũ và sạt lở đất, bản tin dự báo thời tiết để nhân dân biết và chủ động phòng tránh Thường xuyên được tải trên cổng thông tin điện tử huyện, trên zalo, Facebook và trên hệ thống truyền thành từ huyện đến cơ sở. Mặt khác Chỉ đạo các cơ quan, đơn vị liên quan và Ủy ban nhân dân các xã, thị trấn thực hiện nghiêm túc quy định về đảm bảo yêu cầu PCTT đối với việc quản lý, vận hành, sử dụng khai thác khoáng sản và tài nguyên khác, khu đô thị, điểm du lịch, khu công nghiệp, điểm dân cư nông thôn và các công trình hạ tầng kỹ thuật, đặc biệt là các công trình chống sạt lở bờ sông, bờ suối trên địa bàn. Kiểm tra công tác bảo đảm an toàn hồ đập thủy lợi, thủy điện; Tăng cường quản lý, kiểm soát chặt chẽ các hoạt động ven sông, ven suối khi có lũ do mưa lớn kéo dài và các hoạt động ảnh hưởng đến sạt lở như: khai thác cát, xây dựng công trình, nhà cửa, hoạt động giao thông đường thủy; các công trình tại đang xây dựng để phòng, chống sạt lở, bảo vệ an toàn tính mạng, tài sản của Nhân dân và công trình hạ tầng.
Khắc phục hậu quả thiên tai với phương châm “Tính mạng con người là trên hết, trước hết; Không để người dân thiếu ăn, thiếu mặc, thiếu chỗ ở”
Mưa lũ, sạt lở đất do ảnh hưởng hoàn lưu bão số 3, từ ngày 7/9 đến nay ở huyện Văn Yên đã làm 10 người chết và 9 người bị thương; làm sập đổ hoàn toàn 59 nhà ở, 73 nhà dân bị hư hỏng nặng hiện không ở được, 86 nhà dân bị thiệt hại 1 phần, 1.833 nhà bị ngập nước, 188 nhà bị tốc mái, 7.135 người sống trong vùng có nguy cơ cao phải di rời đến nơi tránh trú an toàn, 15 nhà phải di rời khẩn cấp. Mưa lũ đã làm thiệt hại, ảnh hưởng gần 800 ha lúa cuối vụ , 246 ha ngô, 74,5 ha rau màu các loại, trên 60 ha dâu, trên 115 ha cây lâm nghiệp các loại, 4, 2 ha cây ăn quả, 6,7 ha cây giống bị hư hỏng, gẫy đổ 251 cây xanh các loại, cuốn trôi và làm chết gần trên 13. 600 con gia súc, gia cầm các loại, trên 41 ha ao hồ nuôi cá.
Văn Yên đã có nhiều tuyến đường bị sạt lở với 399 điểm sạt lở ta luy dương, khối lượng đất đá trên 560.600 m3; 75 điểm sạt lở ta luy âm với chiều dài trên 1.665 mét, đồng thời làm hư hỏng 3 cầu treo, 6 cầu cứng, 25 cầu ngầm và cống, cùng nhiều công trình thủy lợi, trường học, y tế, nhà văn hóa, điện, thông tin liên lạc…Đến hết ngày 15/9, Văn Yên ước tính thiệt hại ban đầu vào khoảng 98 tỷ đồng.
Thiên tai đi qua để lại hậu quả nặng nề cả về tài sản và tính mạng cho mỗi người dân Văn Yên. Trong công tác khắc phục hậu quả bão lũ đồng chí Hà Đức Anh - Chủ tích UBND huyện Văn Yên đã quán triệt rõ: Việc khắc phục hậu quả bão lũ trên mọi phương diện đều phải đặt tính mạng con người lên trên hết, trước hết, không để người dân thiếu ăn thiếu mặc thiếu chỗ ở. Trước hết là di rời dân khỏi khu vực nguy hiểm có nguy cơ cao; Bố trí lực lượng để tìm kiếm các nạn nhân bị mất tích. Ưu tiên hỗ trợ cho gia đình có người chết, sập nhà, các công trình công cộng. Đối với các hộ có nhà bị trôi, sập đổ hoàn toàn đã bố trí ở tạm nhà người thân, hàng xóm, đồng thời huy động lực lượng hỗ trợ nhân dân dọn dẹp, dựng nhà tạm đảm bảo chỗ ở tạm thời an toàn cho các gia đình; Những hộ phải di dời khỏi nơi nguy hiểm thì các địa phương bố trí chỗ ở tạm thời tại nhà văn hóa thôn, trường học, một số nhà dân khác trong khu vực an toàn. Không đê hộ nào không có nơi ở. Song cũng kiên quyết xử lý nghiệm những trường hợp đánh cá, vớt củi trên sông khi nước vẫn còn chảy xiết.
Bên cạnh đó, nước rút đến đâu tập trung khắc phục tới đó, tăng cường phương tiện lực lượng; huy động mọi nguồn lực tiến hành khắc phục sửa chữa đường giao thông; Tổ chức phun khử trùng tiêu độc, cấp phát hàng hoá hỗ trợ đến tay người dân, chuẩn bị điều kiện tốt nhât cho học sinh trở lại trường. Chủ động khôi phục sản xuất, kích hoạt chuyến xe không đồng làm không ngày công. Đồng thời phát huy vai trò của cả hệ thống chính trị, lực lượng công an, quân đội, công chức, viên chức trên địa bàn toàn huyện trong công tác cứu hộ nhân dân.
Thực hiện chỉ đạo này, trước hết ở những điểm sạt lở và có nguy cơ sạt lở chưa đảm bảo an toàn, Văn Yên đã chỉ đạo cắm biển cảnh báo và bố trí lực lượng thường trực để hướng dẫn giao thông và cảnh báo nhân dân, đồng thời huy động gần 23.000 người tham gia ứng phó, khắc phục hậu quả trong đợt mưa mưa lũ này. Huyện Văn Yên cũng đã huy động trên 1.370 lượt người để tìm kiếm các nạn nhân bị mất tích. Đến nay, đã tìm thấy thi thể 9/9 người bị mất tích do đất đá vùi lấp; đồng thời hỗ trợ các gia đình tổ chức an táng, tổ chức thăm hỏi động viên, các hộ gia đình có người chết, bị thương. Cùng với đó là thực hiện đầy đủ kịp thời các chế hộ chính sách đối với các hộ gia đình có người bị chết, người bị thương, đã hỗ trợ 9/9 gia đình có người chết với số tiền là 270 triệu đồng, trong đó: hỗ trợ chi phí mai táng phí cho 9/9 gia đình có người chết 25 triệu đồng/người tổng số tiền 225 triệu đồng và huyện hỗ trợ từ nguồn Quỹ nhân đạo Chữ thập đỏ mỗi trường hợp 05 triệu đồng/người, tổng số tiền 45 triệu. Đã thực hiện hỗ trợ 9/9 trường hợp bị thương nặng, mỗi người 05 triệu đồng/người, tổng số tiền hỗ trợ người bị thương là 45 triệu đồng.
Đối với các hộ có nhà bị trôi, sập đổ hoàn toàn, hư hỏng nặng, di rời khẩn cấp đã bố trí ở tạm nhà người thân, hàng xóm, đồng thời huy động lực lượng hỗ trợ nhân dân dọn dẹp, dựng nhà tạm đảm bảo chỗ ở tạm thời an toàn cho các gia đình là 224 hộ gia đình. Đối với 1.087 hộ dân có nhà bị ngập nước, đến nay đã trở về sau khi nước rút; địa phương đã huy động lực lượng hỗ trợ nhân dân vận chuyển, dọn dẹp, vệ sinh môi trường, giúp các hộ sớm ổn định đời sống. 97 hộ có nhà bị tốc mái, đã huy động lực lượng tại chỗ hỗ trợ nhân dân chỉnh tranh lại nhà đảm bảo chỗ ở ổn định.
Trong thiên tai, mưa lũ, toàn huyện Văn Yên có 2.394 hộ dân bị ảnh hưởng do ngập nước và sạt lở đất. Huyện đã huy động toàn lực cứu hộ trên 7.000 người dân ra khỏi vùng ngập lụt và nguy cơ sạt lở cao. Cùng với công tác cứu hộ, các cấp, các ngành, các địa phương và mọi người dân đã chung sức, đồng lòng, tiếp sức mạnh để đảm bảo cho những người bị ảnh hưởng có chỗ ăn, chỗ ngủ, không bị thiếu đói, đứt bữa trong những ngày mưa lũ. Đến nay, huyện đã bố trí cho 1.632 hộ trở về nơi ở cũ khi đã đảm bảo các điều kiện an toàn (trong đó hộ bị ngập là 1.087 hộ; hộ sạt lở 545 hộ); còn lại 762 hộ vẫn đang bố trí ở tại nơi di rời, đồng thời bố trí các lực lượng hỗ trợ cảnh giới, đảm bảo nơi ăn, chốn ngủ, lương thực, thực phẩm hàng ngày không để các hộ phải thiếu ăn, thiếu nước. Bên cạnh đó, huyện Văn Yên đã tiến hành hỗ trợ 4 hộ gia đình làm lại nhà ở với số tiền 180 triệu đồng.
Với 339 điểm bị sạt lở với khối lượng 560.656 khối đất đá; 75 điểm sạt lở ta luy âm với chiều dài trên 1.665 mét trên các tuyến giao thông và nhiều điểm sạt lở nhỏ tại các khu dân cư, khe suối, đất đồi nương sản xuất của nhân dân, Văn Yên cũng đã huy động 82 máy xúc, 45 xe ô tô; 3 xe tắc tơ để khắc phục những điểm sạt lở. Hiện đã có 3 tuyến đường tỉnh lộ 163, 166, 175 đã thông hoàn toàn, các tuyến đường từ huyện đến trung tâm các xã và từ trung tâm xã đến các thôn đã cơ bản các phương tiện giao thông đã đi lại được.
Trong những ngày này, song song với công tác khắc phục hậu quả thiên tai, cứu hộ, cứu nạn, sơ tán nhân dân ra khỏi vùng nguy hiểm, có nguy cơ thiên tai cao. Ngay sau khi thời tiết tạnh ráo, lũ rút và có nắng, ngành nông nghiệp huyện Văn Yên đã có nhiều giải pháp để nhanh chóng ổn định sản xuất. Trước mắt là Các địa phương chủ động chỉ đạo nhân dân thu hoạch lúa mùa, ngô, rai mầu theo phương châm “xanh nhà hơn già đồng” để tránh thiệt hại tới năng suất, chất lượng, đồng thời chủ động khắc phục những diện tích lúa, ngô , rau mầu bị đổ ngã do mưa bão để cây trồng tiếp tục sinh trưởng. Riêng những diện tích lúa, ngô, hoa màu bị thiệt hại không thể phục hồi, huyện Văn Yên đã chỉ đạo tiến hành thu bỏ, tận dụng làm thức ăn cho gia súc, gia cầm. Kết hợp khơi rãnh phơi khô ruộng, cày bừa đất để chuyển đổi sang trồng ngô, rau và một số loại cây màu khác.
Công tác khắc phục và đảm bảo các điều kiện an toàn về cơ sở vật chất trường học, vệ sinh môi trường, phòng chống dịch bệnh cũng được huyện Văn Yên chỉ đạo quyết liệt. Đến nay, các đơn vị trương đã tổ chức dạy học trở lại theo đúng kế hoạch năm học. Các địa phương, khu dân cư đã và đang được vệ sinh sạch sẽ, phun thuốc tiêu độc, khử trùng, thau rửa giềng nước, hế thống cấp nước…
Cùng với công tác khắc phục thiên tai, ổn định đời sống nhân dân, Văn Yên đã tiếp nhận gần 100 chuyến hàng cứu trợ từ khắp mọi miền tổ quốc gồm mỳ tôm, sữa, bánh mỳ, nước suối, áo phao, áo quần cũ, lương khô và các nhu yếu phẩm khác … Số hàng cứu trợ này đã được huyện Văn Yên phân bổ chuyển lên thuyền, ô tô đưa vào hỗ trợ các vùng bị cô lập do nước lũ.
Sát cánh cùng các lực lượng, đó là sự đoàn kết của nhân dân ở các khu dân cư. Mưa lũ những ngày qua gây những thiệt hại lớn về người và tài sản, cản trở công việc và sinh hoạt của người dân. Nhưng bên cạnh hoàn cảnh khó khăn cũng làm nổi bật tình thần tương thân tương ái của người dân Văn Yên, những câu chuyện nồng ấm tình người hiện diện khắp nơi. Tình làng nghĩa xóm không chỉ là sự san sẻ vật chất, mà còn là nguồn động viên tinh thần to lớn. Những nụ cười, những cái nắm tay siết chặt đã tiếp thêm sức mạnh cho nhau, vượt qua giông bão. Hàng chục ngàn xuất cơm miễn phí đã làm ấm lòng người dân trong những ngày chống chọi với mưa trắng trời, lũ cuồn cuộn, nước mênh mông…Thế mới thấy, trong hoạn nạn, lòng tốt và sự đoàn kết chính là nguồn sáng mạnh mẽ nhất, giúp con người vượt qua mọi thử thách.
Trong những giờ phút khó khăn nhất. Trong dòng nước lũ, hình ảnh các đồng chí lãnh đạo Huyện ủy, HĐND, UBND huyện, lãnh đạo các xã, thị trấn, lực lượng đoàn viên thanh niên cùng những cán bộ chiến sĩ công an, ban CHQS huyện Văn Yên, lực lượng DQTV không ngại hiểm nguy, bám trụ ngày đêm để bảo vệ an toàn tính mạng, tài sản của nhân dân là biểu tượng đẹp của tình người, lòng yêu nước và trách nhiệm cộng đồng./.
Thu Nhài - Đoàn Tuấn
