Thực hiện trách nhiệm nêu gương của Ủy viên ban thường vụ Tỉnh ủy, Thành ủy, Đảng ủy trực thuộc Trung ương

Ủy viên ban thường vụ Tỉnh ủy, Thành ủy, Đảng ủy trực thuộc Trung ương là lực lượng nòng cốt, trực tiếp quyết định đến kết quả tổ chức thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nghị quyết, chỉ thị của Tỉnh ủy, Thành ủy, Đảng ủy trực thuộc Trung ương phù hợp với thực tế địa phương, đơn vị; là lực lượng nòng cốt lãnh đạo, nâng cao chất lượng hệ thống chính trị nơi đây tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; là trung tâm đoàn kết trong toàn đảng bộ và nhân dân; là nguồn bổ sung cán bộ cho cấp Trung ương; là cầu nối giữa cấp Trung ương với cấp địa phương, đơn vị, cơ sở.

Một trong những nội dung được Hội nghị Trung ương 4 (khóa XIII) xem xét, quyết định là việc sửa đổi, bổ sung Quy định số 47-QĐ/TW, ngày 01/11/2011 của Ban Chấp hành Trung ương về những điều đảng viên không được làm. Trong ảnh: Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng phát biểu bế mạc Hội nghị

Trách nhiệm nêu gương của ủy viên ban thường vụ tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương là nghĩa vụ, bổn phận gương mẫu, đi đầu, là tấm gương sáng cho người khác noi theo, nêu gương về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, phong cách, tác phong, về ý thức tổ chức kỷ luật trong quá trình thực hiện chức trách, nhiệm vụ và trong đời sống hằng ngày và chịu trách nhiệm khi vi phạm hoặc để xảy ra vi phạm với ý thức tự giác cao nhất.

Thực hiện trách nhiệm nêu gương của ủy viên ban thường vụ tỉnh, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương là toàn bộ hoạt động gương mẫu, tự giác của từng uỷ viên để hiện thực hóa các nội dung trách nhiệm nêu gương. Đây là yêu cầu, nhiệm vụ bắt buộc đối với các uỷ viên để cấp ủy, chính quyền và hệ thống chính trị nơi đây ngày càng vững mạnh, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; tạo dựng lòng tin của nhân dân đối với Đảng.

Nội dung chủ yếu thực hiện trách nhiệm nêu gương:

Một là, các hoạt động nêu gương về phẩm chất chính trị: Gương mẫu kiên định và thực hiện đường lối đổi mới và mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội. Gương mẫu nắm vững, tuyên truyền, vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh vào việc xây dựng nghị quyết, chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương, đơn vị. Gương mẫu tuyên truyền, tự giác chấp hành và cụ thể hóa chủ trương, đường lối, nghị quyết, chỉ thị của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước;

Hai là, các hoạt động về đạo đức, lối sống, phong cách, tác phong công tác: Gương mẫu thực hành và giữ gìn chuẩn mực đạo đức cách mạng, tự giác, nghiêm túc thực hành đạo đức của người cộng sản và đạo đức công chức, công vụ do địa phương, cơ quan, đơn vị ban hành, thực sự là tấm gương để người khác noi theo. Nêu gương trong việc thực hành và giữ gìn lối sống giản dị, tiết kiệm, văn minh, tiến bộ. Gương mẫu trong thực hành phong cách làm việc khoa học, dân chủ, sáng tạo. Gương mẫu về trong tác phong công tác gần dân, tôn trọng, lắng nghe ý kiến của nhân dân, nắm bắt tâm tư, tình cảm, nguyện vọng của nhân dân, lắng nghe và thấu hiểu nhân dân, chủ động đối thoại với nhân dân, thực hiện nghiêm quy chế tiếp dân, kịp thời giải quyết những vấn đề bức xúc trong nhân dân.

Ba là, thực hiện trách nhiệm nêu gương về ý thức tổ chức kỷ luật, ý thức pháp luật và thực hiện nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng: Thực hiện trách nhiệm nêu gương về ý thức tổ chức kỷ luật, gương mẫu chấp hành sự phân công, điều động của tổ chức với ý thức tự giác cao và sự nỗ lực hoàn thành tốt nhiệm vụ được phân công, không kén chọn vị trí công tác, chọn việc dễ, có nhiều lợi ích, bỏ việc khó, ít lợi ích; gương mẫu, tự giác chấp hành các quy định, quy chế, nội quy của cơ quan, đơn vị nơi công tác và địa phương nơi cư trú, đặc biệt thực hiện tốt quy chế làm việc của cấp ủy và chính quyền; gương mẫu thực hiện các quy chế, quy định về kê khai và công khai tài sản thu nhập đúng, đủ, kịp thời theo quy định; báo cáo đầy đủ, trung thực với cấp trên; cung cấp thông tin chính xác, khách quan. Thực hiện trách nhiệm nêu gương về ý thức pháp luật; nêu gương về chấp hành và thực hiện các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng, gương mẫu, tự nguyện, tự giác thực hiện nghiêm túc, đầy đủ các nội dung cụ thể của từng nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng.

Bốn là, các hoạt động nêu gương về việc thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao: Nêu gương quán triệt, tổ chức thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, nghị quyết, chỉ thị của các cấp ủy đảng. Xây dựng chương trình, kế hoạch phát triển địa phương đáp ứng nhu cầu, nguyện vọng, chăm lo đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân và chỉ đạo, điều hành thực hiện nhiệm vụ chính trị, nhất là phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh và công tác xây dựng Đảng gắn liền với chức trách, nhiệm vụ của từng vị trí công tác. Lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện công tác tổ chức, cán bộ, công tác kiểm tra, giám sát ở địa phương, cơ quan, đơn vị; gương mẫu tuân thủ, chấp hành pháp luật. Xây dựng sự đoàn kết, thống nhất trong tổ chức, cơ quan, đơn vị, chống chia rẽ, bè phái, lợi ích nhóm. Chủ động, sáng tạo thực hiện nhiệm vụ và dám chịu trách nhiệm đối với hoạt động của mình. Chủ động đối thoại với nhân dân, thực hiện quy chế tiếp dân, giải quyết những vấn đề phức tạp nảy sinh trong nhân dân. Nêu gương chịu sự kiểm tra, giám sát của nhân dân, đấu tranh, ngăn chặn sự suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống “tự diễn biến”, tự chuyển hóa” trong nội bộ.

Năm là, các hoạt động nêu gương trong sinh hoạt, đời sống gia đình và xã hội: Gương mẫu trong sinh hoạt: Thực hiện nếp sống văn minh, tiến bộ; tiết kiệm, không xa hoa, lãng phí; gương mẫu trong mối quan hệ xã hội: Gần gũi, cởi mở, hòa đồng, lắng nghe nhân dân; gương mẫu tham gia các hoạt động xã hội ở địa phương nơi cư trú; gương mẫu chống biểu hiện lãng phí, quan liêu, xa dân.

Phương thức thực hiện trách nhiệm nêu gương:

Thực hiện trách nhiệm nêu gương bằng bản cam kết, chương trình hành động; bằng hành động, thống nhất giữa lời nói và việc làm; nêu gương thông qua kết quả lãnh đạo, chỉ đạo và chịu trách nhiệm về kết quả thực hiện chức trách, nhiệm vụ; qua tự giác tu dưỡng, rèn luyện, nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức, trình độ, năng lực công tác; qua tự giác vận động gia đình, người thân chấp hành chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.

Việc thực hiện trách nhiệm nêu gương của ủy viên ban thường vụ tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương trong những năm qua đã có những ưu điểm nổi bật. Đa số các ủy viên đã thực hiện tốt các nội dung trách nhiệm nêu gương, xuất hiện những tấm gương người tốt, việc tốt, lan tỏa sâu rộng trong cán bộ, đảng viên và nhân dân, góp phần tăng cường lòng tin của nhân dân đối với sự lãnh đạo của các cấp ủy, tổ chức đảng và hoạt động quản lý của chính quyền.

Tuy nhiên, vẫn còn tình trạng ủy viên chưa gương mẫu, nêu gương, thậm chí vi phạm các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, bị xử lý kỷ luật. Nhìn chung, kết quả thực hiện trách nhiệm nêu gương vẫn chưa đáp ứng yêu cầu của công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh. Hoạt động nêu gương của cán bộ chủ chốt và người đứng đầu một số cấp ủy còn mờ nhạt. Các nội dung nêu gương còn chung chung, chưa chú trọng đến các nội dung cụ thể như trách nhiệm trong công tác, mối quan hệ với nhân dân, tự phê bình và phê bình,...

Một số ủy viên chưa thực hiện tốt trách nhiệm nêu gương, thậm chí vi phạm quy định nêu gương về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, vi phạm các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng, thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao,... làm suy giảm lòng tin của nhân dân đối với Đảng. Có nhiều nguyên nhân của tình trạng trên, trong đó nổi lên là: Nhận thức, ý thức trách nhiệm của một số cấp ủy và ủy viên về thực hiện các nội dung, phương thức nêu gương chưa đầy đủ và sâu sắc; việc thực hiện các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của một số tổ chức đảng chưa hiệu quả, nhất là nguyên tắc tự phê bình và phê bình.

Một số kinh nghiệm thực hiện tốt trách nhiệm nêu gương:

Trước hết, sự lãnh đạo, chỉ đạo đúng đắn, quyết liệt của các cấp ủy, ban thường vụ cấp ủy có vai trò quan trọng đối với việc thực hiện trách nhiệm nêu gương. Công tác kiểm tra, giám sát của cấp ủy, ủy ban kiểm tra cấp ủy cấp trên đối với việc thực hiện trách nhiệm nêu gương là một giải pháp quan trọng đưa việc thực hiện trách nhiệm nêu gương trở thành nền nếp, hiệu quả. Việc cụ thể hóa nội dung trách nhiệm nêu gương gắn với các chức danh ủy viên là cơ sở quan trọng thực hiện tốt trách nhiệm nêu gương. Ý thức, trách nhiệm của các ủy viên trong thực hiện trách nhiệm nêu gương là nhân tố bền vững để trách nhiệm nêu gương được thực hiện đồng bộ, hiệu quả, lan tỏa và có ý nghĩa ra ngoài xã hội.

Để thực hiện tốt trách nhiệm nêu gương, cần xác định rõ phương hướng thực hiện tốt trách nhiệm nêu gương: Phải gắn việc thực hiện trách nhiệm nêu gương với thực hiện các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, của các cấp ủy đảng địa phương. Kiên quyết, kiên trì thực hiện trách nhiệm nêu gương để đảm bảo tính thường xuyên, liên tục với sự tự giác, nghiêm túc, tạo sự ảnh hưởng và lan tỏa rộng rãi trong hệ thống chính trị. Nội dung và phương thức thực hiện trách nhiệm nêu gương phải gắn với chức trách, nhiệm vụ của từng chức danh ủy viên. Thực hiện trách nhiệm nêu gương cần có sự tham gia của cả hệ thống chính trị trong kiểm tra, giám sát và đánh giá kết quả thực hiện, kịp thời biểu dương, nhân rộng gương người tốt, việc tốt, đồng thời ngăn chặn những cá nhân vi phạm quy định nêu gương. Những giải pháp chủ yếu cần tập trung thực hiện trong thực hiện trách nhiệm nêu gương:

(1) Nâng cao nhận thức, trách nhiệm của ban thường vụ tỉnh, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương đối với việc thực hiện trách nhiệm nêu gương của các ủy viên: Phải nhận thức đầy đủ về vị trí, vai trò và sự cần thiết phát thực hiện tốt trách nhiệm nêu gương, hiệu quả của việc thực hiện tốt trách nhiệm nêu gương, đồng thời phải nắm vững và kịp thời quán triệt đầy đủ, nghiêm túc các nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đảng, các chương trình, kế hoạch cụ thể hóa của cấp ủy địa phương về công tác xây dựng Đảng nói chung, về trách nhiệm nêu gương nói riêng. Cần mở rộng dân chủ, phát huy vai trò của cán bộ, đảng viên và nhân tham gia góp ý bổ sung, hoàn thiện quy định về chuẩn mực đạo đức, nội dung thực hiện trách nhiệm nêu gương gắn với từng vị trí công tác, với thẩm quyền, trách nhiệm, phù hợp với đặc điểm của địa phương, đơn vị với phương châm “sát chức năng, nhiệm vụ, ngắn gọn, dễ nhớ, dễ thực hiện và đánh giá việc thực hiện”. Phải nâng cao hiệu quả tuyên truyền các quy định nêu gương và các chương trình, kế hoạch nêu gương; tăng cường giáo dục chính trị tư tưởng về việc thực hiện trách nhiệm nêu gương.

(2) Xây dựng, hoàn thiện quy định của các tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương về thực hiện trách nhiệm nêu gương phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ của từng chức danh ủy viên: Nâng cao nhận thức, trách nhiệm cụ thể hóa nội dung trách nhiệm nêu gương gắn với các chức danh; căn cứ nhiệm vụ, giải pháp xây dựng Đảng, cụ thể hóa nội dung thực hiện trách nhiệm nêu gương; xác định rõ vai trò và quy định trách nhiệm của các chủ thể đối với việc thực hiện trách nhiệm nêu gương; xác định quy trình xây dựng, hoàn thiện các quy định thực hiện trách nhiệm nêu gương.

(3) Đổi mới phương thức thực hiện trách nhiệm nêu gương của ủy viên ban thường vụ tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương: Nhận thức đầy đủ về vai trò, ý nghĩa của từng phương thức thực hiện trách nhiệm nêu gương, phải xác định rõ ý nghĩa, nội dung, biện pháp thực hiện nội dung trách nhiệm nêu gương và sử dụng các phương thức phù hợp để thực hiện trách nhiệm nêu gương có hiệu quả. Kết hợp các phương thức thực hiện trách nhiệm nêu gương khác nhau trong quá trình thực hiện; cụ thể hóa các phương thức thực hiện; đổi mới hình thức, biện pháp nêu gương.

(4) Tăng cường kiểm tra, giám sát của cấp ủy, UBKT cấp trên và kịp thời xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm quy định nêu gương: Nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp ủy, UBKT, các tổ chức đảng nơi cán bộ công tác, cư trú và bản thân mỗi cán bộ đối với công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện trách nhiệm nêu gương. Các chủ thể kiểm tra, giám sát phải xác định rõ nội dung kiểm tra, giám sát việc thực hiện trách nhiệm nêu gương. Kiện toàn UBKT, tổ chức bộ máy cơ quan UBKT ngang tầm với chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao. Kịp thời xử lý nghiêm cán bộ vi phạm quy định nêu gương.

(5) Phát huy tính tự giác tu dưỡng, rèn luyện, tự nêu gương của ủy viên ban thường vụ tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương: Phải xác định rõ trách nhiệm, nội dung, mục đích, phương pháp tự giác tu dưỡng, rèn luyện; phải luôn nghiêm khắc với bản thân, thực hiện tự phê bình nghiêm túc, tự giác để phát hiện và thông báo với tập thể những hạn chế, yếu kém, nhất là trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý, điều hành để tìm ra phương hướng, kế hoạch khắc phục. Cần xây dựng kế hoạch thực hiện trách nhiệm nêu gương thông qua các bản cam kết, chương trình hành động, bản đăng ký thực hiện trách nhiệm nêu gương và công khai trước tập thể đảng viên, cán bộ, công chức và nhân dân; nêu cao quyết tâm thực hiện các chương trình, kế hoạch nêu gương đã cam kết.

(6) Phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc và nhân dân tham gia giám sát, đánh giá việc thực hiện trách nhiệm nêu gương của ủy viên ban thường vụ tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương: Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo và hướng dẫn tổ chức thực hiện của các cơ quan hữu quan. Phát huy vai trò giám sát của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội trong đó có giám sát việc thực hiện trách nhiệm nêu gương của cán bộ; phát huy vai trò, trách nhiệm của người dân trong việc giám sát, đánh giá việc thực hiện trách nhiệm nêu gương.

(7) Thường xuyên đánh giá, sơ kết, tổng kết việc thực hiện trách nhiệm nêu gương của ủy viên ban thường vụ tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương để, phát hiện gương điển hình: Thường xuyên đánh giá kết quả thực hiện trách nhiệm nêu gương: Xây dựng quy chế đánh giá cán bộ gắn liền với yêu cầu đánh giá việc thực hiện trách nhiệm nêu gương; xây dựng các tiêu chí đánh giá việc thực hiện trách nhiệm nêu gương gắn với từng vị trí, việc làm, chức danh cán bộ trên các mặt tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, phong cách làm việc, thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao, ý thức tổ chức kỷ luật,... đánh giá việc thực hiện trách nhiệm nêu gương thông qua kết quả thực hiện nhiệm vụ được giao, sự tín nhiệm của cán bộ, công chức cấp dưới và nhân dân, các cuộc khảo sát ý kiến, điều tra dư luận xã hội trên các lĩnh vực, các mối quan hệ, trong sinh hoạt, đời sống và công tác.

Sơ kết, tổng kết việc thực hiện trách nhiệm nêu gương: Báo cáo các cấp có thẩm quyền về việc thực hiện trách nhiệm nêu gương để cấp ủy, tổ chức đảng tổng hợp, xây dựng các báo cáo sơ kết, tổng kết quá trình thực hiện trách nhiệm nêu gương; chỉ đạo các tổ chức đảng, chính quyền nơi cán bộ đang công tác, sinh hoạt theo dõi, nắm bắt và báo cáo tình hình thực hiện trách nhiệm nêu gương; tổng hợp, báo cáo, đánh giá kết quả thực hiện trách nhiệm nêu gương; bản thân cán bộ phải nghiêm túc, tự giác, trung thực báo cáo kết quả thực hiện trách nhiệm nêu gương theo quy định của cấp ủy, tổ chức đảng./.

TS. Trần Duy Hưng - Phó Vụ trưởng Vụ Nghiên cứu, Cơ quan UBKT Trung ương

Thực tiễn kinh nghiệm

Thực hiện trách nhiệm nêu gương của Ủy viên ban thường vụ Tỉnh ủy, Thành ủy, Đảng ủy trực thuộc Trung ương - Nhận diện và giải pháp

Cùng chuyên mục

Điều chỉnh Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án thu hồi đất, tái định cư sân bay Long Thành

Quan tâm hơn nữa, bố trí nguồn lực, bộ máy, nhân lực cho công tác dân số và phát triển

Vấn đề hoạch định và thực hiện Chính sách công ở Việt Nam

Khắc phục tình trạng văn bản pháp luật bất cập, không phù hợp với thực tiễn

Tăng cường xây dựng Đảng, chính quyền trong sạch, vững mạnh - nhân tố quyết định sự ổn định và phát triển vùng bền vững