Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) gồm 15 chương, 210 điều (so với dự thảo Luật trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 6, bỏ 4 điều, bổ sung 11 điều, giữ nguyên 15 điều và chỉnh lý kỹ thuật các điều khác).
Trong đó, cơ quan dự thảo Luật đã tiếp thu ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội về nhiều nội dung: giải thích từ ngữ; ngân hàng chính sách; tiêu chuẩn, điều kiện đối với người quản lý, người điều hành và một số chức danh khác của tổ chức tín dụng, ban kiểm soát; kiểm toán độc lập; hoạt động của tổ chức tín dụng; giới hạn cấp tín dụng; tài chính, hạch toán, kế toán...
Bổ sung một số nhóm người có liên quan đến TCTD
Trước khi các đại biểu Quốc hội biểu quyết thông qua, một số vấn đề lớn của dự thảo Luật được báo cáo và tập trung thảo luận gồm: Dự phòng rủi ro; Can thiệp sớm tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài; Kiểm soát đặc biệt tổ chức tín dụng; Xử lý trường hợp tổ chức tín dụng bị rút tiền hàng loạt, vay, cho vay đặc biệt; Xử lý nợ xấu, tài sản bảo đảm; Cơ quan quản lý nhà nước; Điều khoản thi hành.
Một số điểm mới của Luật như: bổ sung Chương II về ngân hàng chính sách; chuyển Chương về xử lý nợ xấu, tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu lên trước Chương về tổ chức lại, giải thể, phá sản. Đồng thời, Chương về kiểm soát đặc biệt, chuyển giao bắt buộc, phá sản TCTD được kiểm soát đặc biệt được tách ra thành 2 chương: (i) Xử lý trường hợp TCTD bị rút tiền hàng loạt (Chương XI); (ii) Vay, cho vay đặc biệt (Chương XII).
Trong số các nội dung đề xuất tiếp tục sửa đổi, bổ sung tại dự thảo Luật Các TCTD (sửa đổi), quy định về người có liên quan, quy định liên quan đến xử lý dữ liệu cá nhân và việc hợp nhất Giấp phép thành lập và hoạt động của tổ chức tín dụng đồng thời là những nội dung nổi bật, đáng chú ý.
Để đảm bảo an toàn trong hoạt động TCTD, minh bạch hóa việc sở hữu cổ phần của cổ đông và những người có liên quan của cổ đông đó, hạn chế tình trạng thao túng hoạt động của các TCTD, dự thảo Luật bổ sung một số nhóm người có liên quan bao gồm: (i) “công ty con của công ty con của TCTD; (ii) ông bà nội, ông bà ngoại, cháu nội, cháu ngoại, cô, dì, chú, cậu, bác ruột, cháu ruột, cô ruột, dì ruột, cậu ruột và ngược lại”; xác định rõ hơn đối tượng cá nhân được ủy quyền đại diện cho tổ chức, cá nhân là cá nhân được ủy quyền đại diện phần vốn góp cho tổ chức, cá nhân. Quy định nêu trên đã bảo đảm sự rõ ràng trong việc xác định người có liên quan tại dự thảo Luật.
Tuy nhiên, đối với Quỹ tín dụng nhân dân, đề xuất không áp dụng quy định tại điểm a, e khoản 32 Điều 4 Dự thảo Luật do trên thực tế quy mô dư nợ tín dụng của khách hàng là pháp nhân chiếm tỷ trọng nhỏ trong cơ cấu tổng dư nợ của quỹ.
Đồng thời, đối với người có liên quan là cá nhân của Quỹ tín dụng nhân dân tại điểm d khoản 32 Điều 4 giữ nguyên theo Luật hiện hành, chỉ bao gồm “Cá nhân với vợ, chồng, cha, mẹ, con, anh, chị, em của người này”.
Giảm bớt thủ tục liên quan đến cấp phép
Ngân hàng Nhà nước cho biết, về việc thực hiện đăng ký kinh doanh, đăng ký hoạt động tại Cơ quan đăng ký kinh doanh như quy định hiện hành tại Luật các TCTD về bản chất cũng là thực hiện thủ tục để Cơ quan đăng ký kinh doanh cập nhật thông tin, dữ liệu lên Hệ thống thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp cho mục đích quản lý.
Toàn bộ quy trình kiểm tra, xét duyệt điều kiện cấp, sửa đổi, bổ sung giấy phép đã được thực hiện bởi cơ quan quản lý là Ngân hàng Nhà nước.
Do đó, thủ tục đăng ký kinh doanh, đăng ký hoạt động tại Cơ quan đăng ký kinh doanh sau khi đã thực hiện thủ tục đề nghị cấp, sửa đổi, bổ sung giấy phép tại Ngân hàng Nhà nước là trùng lặp, làm gia tăng chi phí cho cơ quan quản lý nhà nước, tổ chức tín dụng và toàn xã hội.
Vì vậy, quy định về việc hợp nhất Giấy phép thành lập và hoạt động của tổ chức tín dụng đồng thời là Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp tại dự thảo Luật là một bước đột phá trong giảm thiểu thủ tục hành chính cho doanh nghiệp, phù hợp với chính sách chung của Chính phủ, giảm đáng kể thời gian, chi phí mà Cơ quan đăng ký kinh doanh và tổ chức tín dụng phải sử dụng nguồn lực vào việc thực hiện thủ tục đăng ký kinh doanh, đăng ký hoạt động, tạo môi trường đầu tư thuận lợi hơn cho doanh nghiệp.
Trước đó, trên cơ sở ý kiến của các đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo cơ quan chủ trì thẩm tra, cơ quan soạn thảo và các cơ quan hữu quan nghiên cứu, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật bảo đảm thận trọng, kỹ lưỡng, bám sát yêu cầu cơ cấu lại, nâng cao năng lực, hiệu quả của hệ thống tổ chức tín dụng theo đúng chủ trương của Đảng, nghị quyết của Quốc hội.
Ngày 16/1, Chính phủ đã có Báo cáo số 18/BC-CP về ý kiến đối với tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật.
Tuân Nguyễn
