Hiện nay, Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia phối hợp với các bộ, ngành, cơ quan chức năng tiếp tục có những giải pháp đồng bộ, quyết liệt và hiệu quả hơn nữa để đảm bảo trật tự, an toàn giao thông, thực hiện chủ đề năm 2021 “Nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực thi pháp luật bảo đảm trật tự an toàn giao thông”.
KẾT QUẢ TOÀN DIỆN
Trong Quý I năm 2021, tình hình trật tự an toàn giao thông (TTATGT) trên toàn quốc cơ bản được đảm bảo, số vụ và số người thương vong do tai nạn giao thông (TNGT) tiếp tục được kéo giảm so với cùng kỳ năm 2020. Kết quả này tiếp tục khẳng định các giải pháp bảo đảm TTATGT mà Chính phủ đã chỉ đạo và tổ chức thực hiện là phù hợp với yêu cầu thực tiễn, có tính khả thi cao.
Ảnh minh hoạ
Kết quả cụ thể được thể hiện trên các mặt công tác:
Một là, sự toàn diện, kịp thời và quyết liệt trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành trong thực hiện Chỉ thị 18-CT/TW của Ban Bí thư và Kết luận số 45-KL/TW ngày 1/2/2019 về “Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện có hiệu quả Chỉ thị 18-CT/TW ngày 4/9/2012 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác bảo đảm TTATGT đường bộ, đường sắt, đường thuỷ nội địa và khắc phục ùn tắc giao thông”; Nghị quyết số 12/NQ-CP ngày 19/2/2019 về “Tăng cường bảo đảm TTATGT và chống ùn tắc giao thông giai đoạn 2019-2021”; các Công điện của Thủ tướng Chính phủ trong các dịp cao điểm bảo đảm TTATGT và các giải pháp được đề ra tại Kế hoạch Năm An toàn giao thông (ATGT) năm 2021 với chủ đề “Nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực thi pháp luật bảo đảm trật tự an toàn giao thông” của Ủy ban ATGT Quốc gia.
Hai là, công tác xây dựng hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về TTATGT đã được các bộ, ngành, địa phương khẩn trương xây dựng kế hoạch rà soát, sửa đổi và ban hành các văn bản quy phạm pháp luật trong công tác bảo đảm TTATGT trong năm 2021.
Ba là, mặc dù do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, song công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật tiếp tục được Ủy ban ATGT Quốc gia phối hợp với Bộ, ngành, địa phương triển khai đồng bộ lấy trọng tâm là chủ đề Năm ATGT 2021 theo hình thức trực tuyến, trên các phương tiện thông tin đại chúng và các mạng xã hội. Cụ thể, Ủy ban ATGT Quốc gia phối hợp với Ban ATGT thành phố Hà Nội tổ chức Lễ ra quân Năm An toàn giao thông 2021 và cao điểm bảo đảm TTATGT dịp Tết Nguyên đán Tân Sửu; phối hợp với Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam và các cơ quan thông tấn báo chí ở Trung ương, địa phương thường xuyên, kịp thời đưa tin về tình hình TTATGT trong các bản tin thời sự hằng ngày, cảnh báo các nguy cơ cao gây TNGT, các biện pháp phòng tránh TNGT gắn với phòng, chống dịch bệnh COVID-19 khi tham gia giao thông. Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh phối hợp Ủy ban ATGT Quốc gia, tổ chức tổ chức Lễ trao giải thưởng cuộc thi vẽ tranh “Thiếu nhi Việt Nam với an toàn giao thông” năm 2020 và trao giải cuộc thi “Thanh niên với văn hóa giao thông”. Ban ATGT các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương cũng tích cực, chủ động phối hợp với các đơn vị, các cơ quan truyền thông đẩy mạnh công tác truyên truyền đảm bảo TTATGT trên địa bàn tỉnh với nhiều hình thức đa dạng, phong phú.
Bốn là, công tác kiểm tra, tuần tra kiểm soát và xử lý vi phạm TTATGT và thanh tra chuyên ngành GTVT được Bộ Công an, Bộ GTVT và cấp uỷ chính quyền địa phương quan tâm chỉ đạo, tập trung xử lý nghiêm các vi phạm là nguyên nhân gây TNGT, đặc biệt là các hành vi điều khiển phương tiện vi phạm về nồng độ cồn, ma tuý, chạy quá tốc độ, chở quá tải trọng cho phép.
Năm là, ưu tiên sử dụng ngân sách nhà nước, huy động xã hội hoá đầu tư, nâng cấp đưa vào khai thác nhiều công trình kết cấu hạ tầng giao thông mới, Bộ GTVT đã chỉ đạo các Ban Quản lý dự án, Chủ đầu tư và các đơn vị liên quan tiến hành khởi công các công trình, dự án như: cao tốc Mỹ Thuận – Cần Thơ, Cảng hàng không quốc tế Long Thành... Đồng thời, hoàn thành thi công xây dựng và đưa vào khai thác sử dụng 2 dự án, gồm: dự án đầu tư, xây dựng cầu Cửa Hội, dự án sửa chữa mặt cầu Thăng Long; bắt đầu thủ tục bàn giao tuyến ĐSĐT số 1 cho UBND Thành phố Hà Nội để đưa vào khai thác thương mại. Đồng thời, Bộ GTVT chỉ đạo các cục, tổng cục trực thuộc Bộ, các Sở GTVT và các đơn vị liên quan bảo đảm tiến độ, chất lượng các dự án bảo trì đường bộ, đường thuỷ nội địa, hàng không, hàng hải và đường sắt; tiếp tục xử lý các điểm đen, điểm tiềm ẩn tai nạn giao thông...
GIẢI PHÁP TÍCH CỰC
Với nỗ lực của cả hệ thống chính trị quyết tâm thực hiện thành công mục tiêu kép là tiếp tục phòng chống dịch COVID-19 và phát triển kinh tế, hoạt động kinh tế, xã hội, giao thông vận tải nội địa đang và sẽ phục hồi mạnh trong quý II và những tháng còn lại của năm 2021. Những kết quả tích cực của Quý I đòi hỏi cả hệ thống chính trị cần tiếp tục vào cuộc đồng bộ, quyết liệt và hiệu quả hơn nữa Chỉ thị số 18-CT/TW, Kết luận số 45-KL/TW, 12/NQ-CP, Chiến lược quốc gia về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2045 và Kế hoạch số 487/KH-UBATGTQG ngày 31/12/2020 về Năm ATGT năm 2021 của Ủy ban ATGT Quốc gia. Trong quý II năm 2021, cần tích cực thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm như sau:
Một là, Ủy ban ATGT Quốc gia tiếp tục đôn đốc các Bộ, ngành, địa phương triển khai thực hiện Năm ATGT 2021 với chủ đề “Nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực thi pháp luật bảo đảm trật tự an toàn giao thông” và các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Ban hành kế hoạch hành động thực hiện Chiến lược Quốc gia bảo đảm TTATGT đường bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 trên cơ sở tổng hợp Kế hoạch của các cơ quan thành viên.
Đôn đốc, kiểm tra công tác bảo đảm TTATGT tại các địa phương có tình hình TTATGT phức tạp, tai nạn giao thông tăng cao trong quý I; tiếp tục phối hợp với các cơ quan thành viên và Ban ATGT các địa phương đồng hành với các doanh nghiệp, các hội nghề nghiệp trong các hoạt động tuyên truyền, phổ biến quy định pháp luật, giáo dục kiến thức kỹ năng về ATGT.
Lực lượng Cảnh sát giao thông huyện Nho Quan kiểm tra nồng độ cồn với lái xe. (Ảnh: Minh Đức/TTXVN)
Hai là, Bộ Giao thông vận tải tiếp tục thực hiện Kế hoạch xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, đề án chính sách về bảo đảm TTATGT, đặc biệt là xây dựng các Nghị định Hướng dẫn Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính theo hướng đơn giản hóa tối đa quy trình thủ tục cho phép xử phạt nguội một cách nhanh chóng và hiệu quả nhất, nâng cao hiệu lực và tính răn đe đối với các hành vi có nguy cơ cao dẫn đến TNGT, gây hư hỏng kết cấu hạ tầng giao thông, vi phạm quy định xếp hàng hóa trên ô tô; làm rõ trách nhiệm và tăng chế tài xử lý đối với đơn vị kinh doanh vận tải và chủ phương tiện nếu có phương tiện vi phạm.
Nghiên cứu, hoàn thiện quy định và hướng dẫn về trách nhiệm của chủ đầu tư BOT trong việc thực hiện thẩm tra an toàn đường bộ, rà soát, xử lý điểm đen, điểm tiềm ẩn tai nạn giao thông phát sinh trên các tuyến đầu tư theo hình thức BOT; phối hợp với Bộ Tài chính xây dựng hướng dẫn cụ thể về nội dung, nguồn kinh phí và trách nhiệm bảo trì công trình đường bộ trong quá trình làm thủ tục chuyển quyền sở hữu toàn dân đối với dự án BOT hết thời gian thu phí.
Đẩy nhanh tiến độ gắn với siết chặt quản lý chất lượng các công trình kết cấu hạ tầng trọng điểm.
Tiếp tục rà soát, xử lý các điểm đen, điểm tiềm ẩn tai nạn giao thông, xử lý các bất cập về tổ chức giao thông trên hệ thống đường bộ để nâng cao điều kiện an toàn cho người và phương tiện tham gia giao thông. Chủ trì, phối hợp với các cơ quan chức năng có liên quan, triển khai kiểm tra, rà soát trên tuyến quốc lộ 5 và các quốc lộ trọng điểm để phát hiện và xử lý kịp thời các điểm đen, điểm tiềm ẩn TNGT, các bất cập về tổ chức giao thông, hệ thống báo hiệu đường bộ.
Kiểm tra việc thực hiện các quy định về bảo đảm ATGT trong kinh doanh vận tải bằng xe ô tô tại Nghị định 10/2020/NĐ-CP ngày 17/1/2020 của Chính phủ, chú trọng kiểm tra việc thực hiện chức năng quản lý nhà nước của Sở GTVT; xây dựng, thực hiện phương án bảo đảm ATGT của đơn vị kinh doanh vận tải nhất là việc lắp đặt, duy trì hoạt động và truyền dữ liệu từ thiết bị giám sát hành trình xe ô tô theo quy định.
Tăng cường kiểm soát tải trọng xe tải, khẩn trương hoàn thiện quy định và quy chuẩn kỹ thuật để mở rộng mua sắm, lắp đặt các trạm cân xe tự động trên toàn quốc, nhất là trên các quốc lộ trọng điểm, các tuyến đường bộ kết nối với cảng biển, khu công nghiệp, mỏ vật liệu xây dựng.
Đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra chấn chỉnh nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả gắn với đấu tranh phòng chống tiêu cực trong công tác quản lý nhà nước của Bộ GTVT và các địa phương, nhất là công tác kiểm soát tải trọng xe; kinh doanh vận tải; sát hạch cấp giấy phép lái xe; đăng kiểm phương tiện.
Chỉ đạo các cơ qua trực thuộc Bộ và Sở GTVT địa phương xây dựng và triển khai kế hoạch bảo đảm TTATGT trong mùa mưa bão, đặc biệt là đối với lĩnh vực đường thuỷ nội địa, hàng hải, hàng không; Dự phòng nguồn lực để kịp thời sửa chữa, khắc phục hư hỏng công trình do bão, lũ gây ra.
Ba là, Bộ Công an chỉ đạo công an các đơn vị, địa phương:
Duy trì thực hiện có hiệu quả các kế hoạch tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm theo chuyên đề đối với lái xe vi phạm nồng độ cồn, ma tuý, chở hàng hoá quá tải trọng đến hết năm 2021; điều tra, xác minh dư luận về vấn đề “bảo kê”, “chống lưng” cho xe quá tải như báo chí nêu trong thời gian gần đây. Tăng cường tuần tra, kiểm soát, xử lý các hành vi vi phạm khác có nguy cơ cao dẫn đến TNGT như lái xe chạy quá tốc độ, vượt đèn đỏ, đi sai phần đường, làn đường; vi phạm quy định bắt buộc đội mũ bảo hiểm khi đi mô tô, xe máy; không thắt dây an toàn khi đi ô tô; sử dụng điện thoại khi lái xe với trọng điểm là QL5, QL1, QL51, QL14; có phương án đấu tranh phòng chống đua xe hiệu quả, cương quyết trấn áp, trừng trị những đối tượng manh động, chống người thi hành công vụ, tội phạm trên các tuyến giao thông.
Xác minh, xử lý nghiêm trách nhiệm của đơn vị kinh doanh vận tải, chủ phương tiện, đơn vị quản lý hạ tầng có liên quan trong khi thực hiện điều tra, giải quyết các vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng.
Khẩn trương triển khai thực hiện Quyết định số 165 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Đầu tư, lắp đặt camera giám sát, chỉ huy điều hành giao thông phục vụ an ninh trật tự và xử lý vi phạm hành chính”; chủ động đề xuất giải pháp tháo gỡ khó khăn khi thực hiện.
Nâng cao hiệu quả phối hợp tuyên truyền pháp luật TTATGT cho người tham gia giao thông; có phương án phân luồng phương tiện, bố trí lực lượng kịp thời giải tỏa khi xảy ra tai nạn giao thông, ùn tắc giao thông, không để phát sinh ùn tắc giao thông kéo dài.
Tăng cường phối hợp với ngành GTVT đánh giá điều kiện an toàn của kết cấu hạ tầng giao thông để kiến nghị xử lý điểm đen, điểm tiềm ẩn tai nạn giao thông, điều chỉnh tổ chức giao thông phù hợp thực tiễn, nhất là các tuyến giao thông trọng điểm (QL 5 và các quốc lộ trọng điểm), các đầu mối giao thông chính.
Bốn là, tổ chức đánh giá chất lượng, hiệu quả bộ tài liệu văn hóa giao thông dành cho học sinh tiểu học, trung học cơ sở, nghiên cứu sửa đổi, bổ sung và biên soạn lại bộ tài liệu văn hóa giao thông cho học sinh tiểu học và trung học cơ sở phù hợp với Chương trình Giáo dục Phổ thông mới tại các cơ sở giáo dục trên toàn quốc. Phối hợp với Ủy ban ATGT Quốc gia và các đơn vị tài trợ triển khai các chương trình giáo dục kiến thức, kỹ năng an toàn giao thông cho học sinh, sinh viên toàn quốc.
Năm là, Bộ Y tế tiếp tục chỉ đạo các đơn vị thuộc Bộ và Sở Y tế địa phương tăng cường thanh, kiểm tra công tác khám và cấp giấy khám sức khoẻ cho người lái xe và người học lái xe trên toàn quốc; phối hợp với lực lượng Công an, Thanh tra GTVT trong kiểm tra, xử lý vi phạm về ma tuý đối với lái xe.
Sáu là, các bộ, ngành, đoàn thể, các cơ quan thành viên của Ủy ban ATGT Quốc gia, các tổ chức chính trị - xã hội, các cơ quan thông tin đại chúng ở Trung ương và địa phương, đẩy mạnh công tác tuyên truyền pháp luật TTATGT để nâng cao ý thức tự giác của người tham gia giao thông, tập trung tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện quy định pháp luật về an toàn giao thông, nhất là “Đã uống rượu, bia không lái xe”; “Đội mũ bảo hiểm đạt chuẩn khi đi mô tô, xe máy, xe đạp điện”, “Thắt dây an toàn khi đi ô tô”, “Thực hiện nghiêm quy định về phòng chống dịch bệnh COVID-19 khi tham gia giao thông”… phát huy hiệu quả hệ thống đài truyền thanh tại các xã, phường, thị trấn.
Bảy là, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thực hiện chỉ đạo của Bộ Công an, Bộ GTVT trong thực thi pháp pháp luật về TTATGT và kinh doanh vận tải, đặc biệt là xử lý lái xe vi phạm nồng độ cồn, ma tuý, chở quá tải trọng phương tiện và cầu đường.
Tăng cường kiểm tra, siết chặt kỷ cương công tác đào tạo sát hạch, cấp giấp phép lái xe; rà soát, xử lý các điểm đen, điểm tiềm ẩn TNGT, bổ sung biển cảnh báo, hướng dẫn lái xe trong điều kiện đường đèo dốc dài, nhiều đường cong trên các tuyến đường bộ trên địa bàn; tiếp tục xử lý lối đi tự mở qua đường sắt.
Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong bảo đảm TTATGT, kết nối, khai thác dữ liệu giám sát hành trình từ Tổng cục đường bộ Việt Nam để giám sát và quản lý hoạt động của xe ô tô kinh doanh vận tải.
Đối với các địa phương có TNGT tăng cao trong quý I năm 2021, cần làm rõ nguyên nhân tăng TNGT và trách nhiệm các cơ quan tại địa phương, tăng cường các biện pháp cấp bách ngăn ngừa TNGT trong thời gian tới.
Khẩn trương hoàn thành quy hoạch tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đến năm 2030, tầm nhìn 2050 phối hợp hài hoà, hiệu quả với các quy hoạch của lĩnh vực chuyên ngành giao thông vận tải do Bộ GTVT đang lập, lồng ghép mục tiêu bảo đảm TTATGT và chống ùn tắc giao thông. Chú trọng lập quy hoạch mạng lưới đường trục chính, vành đai đô thị, các tuyến vận tải công cộng khối lượng lớn; có phương án khai thác giá trị gia tăng của đất đai để tạo nguồn lực đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông của địa phương.
Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh và các thành phố trực thuộc Trung ương thực hiện những giải pháp cụ thể, khả thi về nâng cao năng lực, chất lượng dịch vụ vận tải hành khách công cộng, hạn chế sử dụng phương tiện cơ giới cá nhân; kiên quyết, kiên trì lập lại trật tự đô thị, lòng, lề đường, vỉa hè, gắn trách nhiệm người đứng đầu cấp uỷ, chính quyền địa phương và đơn vị trực tiếp quản lý.
TS. Khuất Việt Hùng
Phó Chủ tịch Chuyên trách Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia