Luật Thi đua, khen thưởng (sửa đổi) đã đủ điều kiện trình Quốc hội thông qua

Vừa qua, Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách thảo luận về dự thảo Luật Thi đua, khen thưởng (sửa đổi). Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn điều hành nội dung thảo luận.

Báo cáo một số vấn đề về tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo Luật Thi đua, khen thưởng (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh cho biết, dự thảo Luật sau khi chỉnh lý còn 96 điều, ít hơn 02 điều so với dự thảo trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ hai, trong đó, bổ sung 01 điều (Điều 95), bãi bỏ 03 điều (Điều 55, 70 và Điều 94 dự thảo Luật, Chính phủ trình Quốc hội).

Liên quan đến đề nghị cân nhắc việc quy định cụ thể hơn về tiêu chuẩn “đạt chuẩn nông thôn mới”, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉnh lý theo hướng quy định cụ thể hơn về tiêu chuẩn chung đạt danh hiệu “Xã, phường, thị trấn tiêu biểu” nhằm bảo đảm tính phổ quát chung nhất thể hiện tại khoản 1 Điều 26 của dự thảo Luật. Ủy ban Thường vụ Quốc hội thấy rằng, việc giao Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định chi tiết tiêu chuẩn và việc xét tặng đối với danh hiệu này trên cơ sở tiêu chuẩn chung được nêu tại dự thảo Luật là phù hợp nhằm bảo đảm hài hòa chung cả nước và phù hợp thực tiễn của từng vùng, miền, đặc điểm của từng địa bàn cụ thể, phản ánh được thực chất của phong trào thi đua ở từng địa phương. Do đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị được giữ như dự thảo Luật.

Về vấn đề khen thưởng tổng kết thành tích kháng chiến, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh cho biết, dự thảo Luật đã bổ sung quy định về khen thưởng tổng kết thành tích kháng chiến như thể hiện tại khoản 1 Điều 95 dự thảo Luật.

Liên quan đến việc bổ sung hình thức khen thưởng “Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang”, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo việc quy định hình thức khen thưởng “Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang” cho cựu Thanh niên xung phong tham gia kháng chiến, trong đó làm rõ về tên gọi, đối tượng, thời hạn, tiêu chuẩn xét tặng, bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ. Với tính chất là một hình thức khen thưởng kháng chiến, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề xuất đưa quy định này vào Điều về khen thưởng tổng kết thành tích kháng chiến và thể hiện tại khoản 2 Điều 95.

Đối với việc xử lý vi phạm trong thi đua, khen thưởng, Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉnh lý Điều 91 của dự thảo Luật theo hướng: bổ sung quy định trường hợp tổ chức, cá nhân bị hủy bỏ quyết định khen thưởng; quy định cụ thể hơn về các trường hợp cá nhân được tặng thưởng danh hiệu vinh dự Nhà nước mà có hành vi vi phạm pháp luật bị tòa án tuyên có tội và bản án đã có hiệu lực pháp luật từ hình phạt tù có thời hạn trở lên thì bị tước danh hiệu vinh dự Nhà nước và chỉnh lý quy định cụ thể về nội dung để bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật về vấn đề xử lý vi phạm.

Ngoài ra, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã chỉ đạo việc tiếp thu, chỉnh lý và giải trình ý kiến của đại biểu Quốc hội đối với 34 nội dung tại 43 điều. Đồng thời, rà soát, chỉnh lý kỹ thuật toàn bộ dự thảo Luật để bảo đảm rõ ràng về văn phong và thống nhất, đồng bộ với hệ thống pháp luật.

Nêu một số điểm mới của dự thảo Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh cho biết, thể chế hóa các quan điểm chỉ đạo của Đảng về đổi mới công tác thi đua, khen thưởng, khắc phục những bất cập của các quy định hiện hành; bổ sung những vấn đề phát sinh phù hợp với thực tiễn về công tác thi đua, khen thưởng trong tình hình mới và bảo đảm tính đồng bộ của hệ thống pháp luật, dự thảo Luật có các nhóm điểm mới chủ yếu là: thực hiện phân cấp, phân quyền mạnh hơn trong công tác thi đua, khen thưởng; thể hiện rõ nguyên tắc thành tích đến đâu, khen đến đó và đề cao tính kịp thời của hình thức khen thưởng theo công trạng và thành tích đạt được để khắc phục tình trạng khen thưởng “cộng dồn thành tích” trước đây; đưa phong trào thi đua thực sự thiết thực, hướng về cơ sở, gắn kết với thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương, đơn vị, gắn với lợi ích của người trực tiếp tham gia thi đua, hạn chế tính hình thức trong thi đua, bảo đảm thực hiện đồng bộ ở 4 khâu (phát hiện, bồi dưỡng, tổng kết và nhân điển hình tiên tiến); chú trọng khen thưởng tập thể nhỏ, công nhân, nông dân, người lao động trực tiếp, cán bộ, chiến sĩ các lực lượng vũ trang, dân quân tự vệ…; quan tâm khen thưởng cơ sở, vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, hải đảo…

Qua thảo luận, các đại biểu cơ bản tán thành với nhiều nội dung của báo cáo giải trình, tiếp thu của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và dự thảo Luật; cho rằng dự thảo Luật Thi đua, khen thưởng (sửa đổi) đã tiếp thu nhiều ý kiến của các đại biểu Quốc hội, các chuyên gia, các nhà khoa học và đã đủ điều kiện trình Quốc hội thông qua.

Tại Hội nghị, các đại biểu cũng bày tỏ tán thành với việc quy định cụ thể về tiêu chuẩn các danh hiệu thi đua và hình thức khen thưởng, quy định rõ đối tượng và nâng cao tiêu chí. Qua nghiên cứu dự thảo Luật, các đại biểu cho rằng, hầu hết tiêu chuẩn, các hình thức khen thưởng, nhất là khen thưởng đối với tập thể đã được cụ thể hóa có tính định lượng, khắc phục được một số quy định khung mang tính định tính của Luật hiện hành. Nội dung sửa đổi lần này cũng chú trọng việc nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu trong công tác thi đua, khen thưởng, coi trọng phát hiện, lựa chọn các cá nhân, nhân tố mới, những điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt hoặc những tổ chức, cá nhân lập được thành tích xuất sắc đột xuất để khen thưởng kịp thời. Như thế sẽ có tác dụng nêu cao gương giáo dục và có sức lan tỏa rộng trong cộng đồng.

Đại biểu Quốc hội Thích Bảo Nghiêm (Đặng Minh Châu) – Đoàn ĐBQH TP Hà Nội cho rằng, dự thảo Luật lần này cũng đã thể chế rất rõ quan điểm của Đảng về quan tâm khen thưởng cho người trực tiếp lao động, sản xuất, công tác, chiến đấu và địa bàn vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng biên giới, hải đảo; mở rộng đối tượng khen thưởng người nước ngoài có nhiều đóng góp cho đất nước trong điều kiện chủ động hội nhập; quy định rõ hơn đối tượng khen thưởng là doanh nhân, trí thức, nhà khoa học, doanh nghiệp trong các loại hình thức khen thưởng để giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong khen thưởng ở khu vực ngoài Nhà nước, kinh tế tư nhân; quy định trách nhiệm người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, đơn vị, cơ sở trong phát hiện nhân tố điển hình tiêu biểu để khen thưởng kịp thời theo thẩm quyền và trình cấp trên khen thưởng…

Đặc biệt, các đại biểu đánh giá cao các quy định về cải cách thủ tục hành chính trong dự thảo luật lần này thông qua việc giảm số lượng hồ sơ, thành phần hồ sơ, đơn giản hóa các loại giấy tờ trong hồ sơ để người dân dễ tiếp cận, dễ thực hiện trong thực hiện công tác thi đua, khen thưởng…

Về “Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang” quy định tại Điều 59, Điều 51 và Điều 55, các ý kiến cơ bản đồng nhất với quan điểm ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội nêu ra. Các đại biểu cho rằng, với những thành tích, công lao của thanh niên xung phong qua các thời kỳ cần có sự tôn vinh tương xứng. Do đó, việc bổ sung quy định về “Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang” vào dự án Luật Thi đua, khen thưởng (sửa đổi) là cần thiết.

Thay mặt Chính phủ và cơ quan chủ trì soạn thảo, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà ghi nhận những góp ý tâm huyết, trách nhiệm, thẳng thắn, phong phú, toàn diện, sâu sắc của các vị đại biểu Quốc hội chuyên trách đối với dự thảo Luật Thi đua, khen thưởng (sửa đổi). Trên cơ sở các ý kiến góp ý của các đại biểu, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho biết, Ban soạn thảo sẽ tiếp thu, tiếp tục phối hợp với cơ quan thẩm tra và các cơ quan có liên quan để chỉnh lý, hoàn thiện dự thảo Luật với chất lượng tốt nhất trước khi trình Quốc hội xem xét, thông qua.

Liên quan đến đề nghị điều chỉnh về điều kiện trao tặng "Huy chương thanh niên xung phong vẻ vang", Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho biết, việc đưa ra quy định như trong dự thảo Luật là đã căn cứ vào ý kiến đóng góp của Hội Cựu thanh niên xung phong. Tuy nhiên, Ban soạn thảo sẽ tiếp tục nghiên cứu kỹ lưỡng về nội dung này để đưa ra các quy định phù hợp nhất trên tinh thần thực hiện việc khen thưởng cho các thanh niên xung phong trong thời kỳ kháng chiến, thể hiện được truyền thống uống nước nhớ nguồn, đền ơn đáp nghĩa của dân tộc ta.

Kết luận nội dung làm việc, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị Ban soạn thảo tiếp thu các ý kiến phát biểu và hoàn thiện dự thảo Luật; đồng thời đề nghị Chính phủ kịp thời ban hành Nghị định hướng dẫn khi dự án Luật được Quốc hội thông qua để Luật sớm đi vào cuộc sống.  

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn giao Ủy ban Xã hội tiếp tục chủ động phối hợp với Ban soạn thảo, Ủy ban Pháp luật, Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội và các cơ quan có có liên quan nghiên cứu, tiếp thu đầy đủ, thấu đáo ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội tại Hội nghị, hoàn thiện dự thảo Luật và gửi xin ý kiến các Đoàn đại biểu Quốc hội, các cơ quan, tổ chức theo quy định để dự án Luật đảm bảo chất lượng tốt nhất trước khi trình ra Quốc hội tại Kỳ họp thứ ba sắp tới./.